Avropa İttifaqı rəsmiləri subsidiyalarla bağlı araşdırma çərçivəsində Çin təhlükəsizlik avadanlığı istehsalçısı “Nuctech”in ofislərinə basqın edərək, blokla onun ən böyük ticarət tərəfdaşlarından biri arasında artan gərginliyi üzə çıxarıb.

Bu barədə CNN məlumat yayıb.

Avropa Komissiyası bildirib ki, o, Avropada təhlükəsizlik avadanlığı istehsal edən və satan şirkətin binalarında elan olunmamış yoxlamalar aparıb və onun dövlət subsidiyalarından sui-istifadə edə biləcəyindən şübhələnir. Açıqlamada şirkətin adı çəkilməyib. Əlavə edib ki, Komissiyada yoxlanılan şirkətin daxili bazarı (AB) təhrif edə biləcək xarici subsidiyalar aldığına dair əlamətlər var.

“Nuctech” CNN-ə Polşa və Niderlanddakı ofislərinin yoxlanıldığını təsdiqləyib. Şirkət hava limanları üçün baqaj təhlükəsizliyi skanerləri və digər avadanlıqlar istehsal edir. 2020-ci ildə ABŞ hökuməti “Nuctech”i ABŞ-nin milli təhlükəsizlik maraqlarına zidd fəaliyyətlərdə iştirakına görə daha sərt lisenziyalaşdırma tələbləri olan təşkilatlar siyahısına salıb. Şirkət bəyanatında deyir ki, “Nuctech” Avropa Komissiyası ilə əməkdaşlıq edir və tamamilə müstəqil və özünü təmin edən iqtisadi operator kimi nüfuzunu qorumağa çalışır.

Çin dövlət və özəl firmalarının üzv olduğu AB-dəki Çin Ticarət Palatası, xəbərdarlıq edilmədən və güclü bir dəlil olmadan həyata keçirildiyini söylədiyi basqınlardan güclü narazılığını dilə gətirib. Lobbi qrupunun bəyanatında deyilir ki, Avropa tərəfi xarici subsidiyaların tənzimlənməsini Çin şirkətlərinin Avropadakı qanuni fəaliyyətlərini əngəlləmək üçün bir vasitə kimi istifadə etmək niyyətini nümayiş etdirib. Cavab olaraq, Avropa Komissiyasının sözçüsü CNN-ə bildirib ki, məmurlar sözügedən şirkətə Aİ-dəki fəaliyyətindən faydalanan təhrifedici xarici subsidiyalar verilmiş ola biləcəyinə dair əsaslandırılmış əlamətlər əsasında qəfil yoxlamalar aparırlar. Təftiş heç vaxt komissiyanın araşdırmasının nəticəsini əvvəlcədən mühakimə etməyən istintaq addımıdır.

Həddindən artıq xarici subsidiyalara qarşı AB-nin yeni səlahiyyətləri çərçivəsində ilk reydlər, blokun Çinin külək turbinləri şirkətlərinə və Rumıniyada günəş ferması müqaviləsi üçün tender təklif edən Çin şirkətlərinə dövlət dəstəyi ilə bağlı bu yaxınlarda başlatdığı araşdırmalardan sonra həyata keçirilir.

Keçən iyul ayında qüvvəyə minən Xarici Subsidiyalar Qaydası xarici hökumətlərin subsidiyalarının səbəb olduğu bazar təhriflərini aradan qaldırmağa və Aİ şirkətlərinin bərabər oyun sahəsində rəqabət aparmasını təmin etməyə yönəlib.

Basqınlar Avropa Komissiyasının Prezidenti Ursula von der Leyen “G7 inkişaf etmiş iqtisadiyyatlar Qrupu başqa yerlərdə struktur həddən artıq istehsal, böyük dərəcədə subsidiyalar, kütləvi subsidiyalar hesabına əldə edilən həddindən artıq istehsal nəticəsində idxalla mübarizə aparmaq üçün işə başlayır” dedikdən sonra start verilib: “İstehsalçılarımızın bazardan qovulma riski yaratmaması üçün çox ayıq olmalıyıq”. O, Çindən bəhs etməsə də, dünyanın ən böyük istehsalçısı ilə onun əsas ticarət tərəfdaşları, o cümlədən Aİ və ABŞ arasında xarici bazarlarda ucuz Çin mallarının həddən artıq tədarükü ilə bağlı gərginliyin artdığına dair sübutlar var.

Aİ rəsmisi CNN-ə bildirib ki, onlar bu mövzuda G7 tərəfdaşları ilə əlaqə saxlayır və bu məsələ iyun ayında İtaliyanın Puglia şəhərində keçiriləcək G7 liderlərinin sammitində müzakirə olunacaq.

Çinin qlobal ticarət profisiti son illərdə artıb və hazırda 1 trilyon dollara yaxınlaşır.

Bu ayın əvvəlində Çinə səfər edən ABŞ-nin Maliyyə naziri Janet Yellen dünyanın ikinci ən böyük iqtisadiyyatında müəyyən malların həddindən artıq istehsalının ABŞ-də və başqa yerlərdə iş yerləri və bizneslər üçün yaratdığı risk barədə xəbərdarlıq edib. Onun mesajı aydın idi: Çinin artan elektrik avtomobilləri, günəş panelləri və batareyaları ixracı məhdudlaşdırılmalıdır.

ABŞ hökumətinin sözçüsünə görə, hazırda ölkədə səfərdə olan ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken Şanxay partiyasının katibi Çen Cinin ilə görüşdə Çinin ticarət siyasətləri və qeyri-bazar iqtisadi təcrübələri ilə bağlı narahatlıqlarını dilə gətirib.