Mif dağıldı: alınmaz qalanın içi boşmuş - HƏQİQƏTƏN DƏ...
19-08-2024, 16:44
Ukrayna Silahlı Qüvvələri Rusiyanın Kursk vilayətinin ələ keçirilmiş hissələrini özündə saxlamaq niyyətində deyil. Bu barədə Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) sözçüsü Georgi Tixiy açıqlama verib.
Onun sözlərinə görə, Kursk bölgəsindəki hərbi əməliyyat cəbhəyə kömək edir və Rusiyanın hərbi logistikasını çətinləşdirir: “Bu, Rusiyaya Donbasa əlavə birliklər ötürməyə imkan vermir və onun hərbi logistikasını çətinləşdirir. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin hədəfləri yalnız hərbi obyektlər və hərbi kontingentlərdir”.
Bundan sonra nə baş verəcək? Ukrayna son bir həftədə işğal etdiyi əraziləri uzun müddət əlində saxlaya bilməsə, nə etməli olacaq?
AYNA-nın suallarını tanınmış ukraynalı ekspertlər cavablandırıblar.
Hərbi ekspert, Ukrayna Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş əməkdaşı (2004-2015) İvan Stupak:
“Komandanlıq, siyasi rəhbərlik bunu dedi: biz bu əraziləri işğal etmək istəmirik. Mən görürəm ki, indi Ukraynanın nəzarətində olan ərazidə qalan o insanlara, Rusiya vətəndaşlarına humanitar dəstək kimi belə bir şey formalaşır. Onlar Rusiyaya gedə bilmirlər, onlara Ukraynaya getməyi təklif edirlər, əgər getmək istəmirlərsə, o zaman yerindəcə humanitar su və yeməklə təmin olunacaqlar.
Bundan əlavə, görürəm ki, hüquq-mühafizə orqanlarımız bu ərazidə təhlükəsizliyi, talanlardan qorunmağı təmin edəcək. Yəni, Rusiya Federasiyasının işğal olunmuş ərazilərimizdə etdiklərinin qarşısını almaq kimi bir məqsədimiz var. Ukrayna bu torpaqları ilhaq etməyəcək, onlar müvəqqəti olaraq bizim nəzarətimizdədir.
Müharibə davam edərkən bu torpaqları saxlaya bilməsək, nə olacaq? Əlbəttə, belə bir variant var - mənfi ssenari. Əgər Rusiya ordusu böyük bir dəstə toplayıb, qoşunlarımızı Kursk vilayətindən çıxararsa, o zaman hesablama Rusiya Federasiyasını canlı qüvvə və texnika baxımından daha çox zərərə uğratmağa, bu istiqamətdə mümkün qədər çox Rusiya resurslarını sıxışdırmağa əsaslanır. Yəni, əlavə olaraq başqa istiqamətlərdən, Xarkov, Xerson yaxınlığından qoşun köçürməyə məcbur edilsinlər.
Və bu qazancları saxlamaq mümkün olmasa belə, yekun plan ondan ibarətdir ki, Bryansk və Kursk vilayətləri də Belqorod vilayəti kimi çoxlu sayda rus qoşununu özündə toplasın. Yəni, indi çağırışçılar, az sayda muzdlu əsgər və sərhədçilər var idi, amma Ukrayna sıçrayışından sonra Rusiya komandanlığı ora kifayət qədər qüvvə toplamalıdır ki, eyni irəliləyiş bir daha təkrarlanmasın. Amma bu qüvvələr, bizim hesablamalarımıza görə, başqa istiqamətlərdən toplanmalıdır. Bu, ona hesablamadır ki, cəbhədəki bütün bu birləşmələr nəticəsində ordumuz üçün vəziyyət xeyli yaxşılaşacaq və Rusiyanın hücum hərəkətlərinin intensivliyi daha az olacaq. Əsas fikir budur”.
Politoloq, Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin müəllimi Petro Oleşçuk:
“Əvvəla, Ukrayna hər hansı yeni ərazilər almaqda maraqlı deyil. O, ilk növbədə, Ukrayna hakimiyyətinin nümayəndələri və Prezidentin dəfələrlə bəyan etdiyi kimi, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlər daxilində öz ərazi bütövlüyünü bərpa etməkdə maraqlıdır. Kursk əməliyyatı ilk növbədə Ukraynanın daim Rusiya Federasiyasından atəşə məruz qalan rayonlarının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün həyata keçirilir.
Yenə də heç kim Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Rusiya Federasiyasının ərazisində nə qədər qalacağını deyə bilməz. Aydındır ki, prinsipcə, açıqlanmayan bəzi vəzifələr tamamlanana qədər. Amma istənilən halda, Ukrayna həmişə beynəlxalq hüququn prinsiplərinə və digər məsələlərlə yanaşı, Ukrayna qoşunlarının yerləşdiyi Rusiya Federasiyası ərazilərinin sakinlərinin hüquqlarını qoruyan müvafiq konvensiyalara əməl edəcək.
Təbii ki, Ukrayna ordusunun hərəkətlərinin təsiri kifayət qədər ciddi və uzunmüddətli olacaq. Artıq Rusiya hakimiyyətinin reaksiyasından da görürük ki, onlar bir daha öz bacarıqsızlıqlarını nümayiş etdiriblər. Putinin əsəbi halda əlində qələmi fırladıb, bir sıra ərazilərə nəzarəti itirdiyini bildirən öz qubernatorunun sözünü kəsməsi buna misaldır.
Üstəlik, bəzi Qərb hökumətləri Rusiyanın hər hansı reaksiyasından daim qorxsa da və hələ də qorxsalar da, indi görürlər ki, Moskva, bir qayda olaraq, hər hansı reaksiyadan yayınır. Yəni, Kreml susmağa, fəlakətin əsl miqyasını gizlətməyə, öz məmurları arasında günahkar axtarmağa çalışır. Və mənə elə gəlir ki, bu, vəziyyətin əsas nəticəsidir.
Bütün bunların nə ilə bitməsindən asılı olmayaraq, artıq hər kəsə tamamilə aydındır ki, Rusiya rejimi heç də özünün təsəvvür etdiyi kimi deyil. Bu, hansısa sərt mütəşəkkil sistem deyil. Bu, yalnız kimisə qorxutmaq, kimisə satın almaq, lakin ümumiyyətlə real çağırışlara real cavab verə bilməmək faktına əsaslanan kifayət qədər boş bir formalaşmadır. Və artıq heç nə dəyişməyəcək. Düşünürəm ki, Putin özü bunu çox yaxşı başa düşür.
Təbii ki, o, nəyin bahasına olursa olsun, Ukraynanın hücumunu dayandırmaq əmrini verə bilər, mövcud olan bütün ehtiyatları işə sala bilər, amma rejimə zərbə artıq vurulub. Əsas məsələ Ukraynanın Qərb tərəfdaşları tərəfindən işğalçıya qarşı bütün silahlarından istifadə etmək üçün onlara qoyulan son məhdudiyyətlərin aradan qaldırılmasıdır.
Məsələn, Rusiya Federasiyasının ərazisinə atılacaq Qərbin uzaqmənzilli raketləri. Təəssüf ki, hələlik bu qadağalar Ukraynanın özünü müdafiə etmək imkanlarını əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırır. Kiyev bu barədə daim danışır. Üstəlik, rəhbərliyimiz göstərir ki, əvvəllər belə məhdudiyyətlər tətbiq edilməsəydi, Kursk vilayətinə daxil olmamaq mümkün olardı və lazım da olmazdı. Ancaq hər halda, nəticələr artıq var və onlar aylarla, bəlkə də, illərlə davam edəcək”.
Onun sözlərinə görə, Kursk bölgəsindəki hərbi əməliyyat cəbhəyə kömək edir və Rusiyanın hərbi logistikasını çətinləşdirir: “Bu, Rusiyaya Donbasa əlavə birliklər ötürməyə imkan vermir və onun hərbi logistikasını çətinləşdirir. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin hədəfləri yalnız hərbi obyektlər və hərbi kontingentlərdir”.
Bundan sonra nə baş verəcək? Ukrayna son bir həftədə işğal etdiyi əraziləri uzun müddət əlində saxlaya bilməsə, nə etməli olacaq?
AYNA-nın suallarını tanınmış ukraynalı ekspertlər cavablandırıblar.
Hərbi ekspert, Ukrayna Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş əməkdaşı (2004-2015) İvan Stupak:
“Komandanlıq, siyasi rəhbərlik bunu dedi: biz bu əraziləri işğal etmək istəmirik. Mən görürəm ki, indi Ukraynanın nəzarətində olan ərazidə qalan o insanlara, Rusiya vətəndaşlarına humanitar dəstək kimi belə bir şey formalaşır. Onlar Rusiyaya gedə bilmirlər, onlara Ukraynaya getməyi təklif edirlər, əgər getmək istəmirlərsə, o zaman yerindəcə humanitar su və yeməklə təmin olunacaqlar.
Bundan əlavə, görürəm ki, hüquq-mühafizə orqanlarımız bu ərazidə təhlükəsizliyi, talanlardan qorunmağı təmin edəcək. Yəni, Rusiya Federasiyasının işğal olunmuş ərazilərimizdə etdiklərinin qarşısını almaq kimi bir məqsədimiz var. Ukrayna bu torpaqları ilhaq etməyəcək, onlar müvəqqəti olaraq bizim nəzarətimizdədir.
Müharibə davam edərkən bu torpaqları saxlaya bilməsək, nə olacaq? Əlbəttə, belə bir variant var - mənfi ssenari. Əgər Rusiya ordusu böyük bir dəstə toplayıb, qoşunlarımızı Kursk vilayətindən çıxararsa, o zaman hesablama Rusiya Federasiyasını canlı qüvvə və texnika baxımından daha çox zərərə uğratmağa, bu istiqamətdə mümkün qədər çox Rusiya resurslarını sıxışdırmağa əsaslanır. Yəni, əlavə olaraq başqa istiqamətlərdən, Xarkov, Xerson yaxınlığından qoşun köçürməyə məcbur edilsinlər.
Və bu qazancları saxlamaq mümkün olmasa belə, yekun plan ondan ibarətdir ki, Bryansk və Kursk vilayətləri də Belqorod vilayəti kimi çoxlu sayda rus qoşununu özündə toplasın. Yəni, indi çağırışçılar, az sayda muzdlu əsgər və sərhədçilər var idi, amma Ukrayna sıçrayışından sonra Rusiya komandanlığı ora kifayət qədər qüvvə toplamalıdır ki, eyni irəliləyiş bir daha təkrarlanmasın. Amma bu qüvvələr, bizim hesablamalarımıza görə, başqa istiqamətlərdən toplanmalıdır. Bu, ona hesablamadır ki, cəbhədəki bütün bu birləşmələr nəticəsində ordumuz üçün vəziyyət xeyli yaxşılaşacaq və Rusiyanın hücum hərəkətlərinin intensivliyi daha az olacaq. Əsas fikir budur”.
Politoloq, Taras Şevçenko adına Kiyev Milli Universitetinin müəllimi Petro Oleşçuk:
“Əvvəla, Ukrayna hər hansı yeni ərazilər almaqda maraqlı deyil. O, ilk növbədə, Ukrayna hakimiyyətinin nümayəndələri və Prezidentin dəfələrlə bəyan etdiyi kimi, beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlər daxilində öz ərazi bütövlüyünü bərpa etməkdə maraqlıdır. Kursk əməliyyatı ilk növbədə Ukraynanın daim Rusiya Federasiyasından atəşə məruz qalan rayonlarının təhlükəsizliyini təmin etmək üçün həyata keçirilir.
Yenə də heç kim Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Rusiya Federasiyasının ərazisində nə qədər qalacağını deyə bilməz. Aydındır ki, prinsipcə, açıqlanmayan bəzi vəzifələr tamamlanana qədər. Amma istənilən halda, Ukrayna həmişə beynəlxalq hüququn prinsiplərinə və digər məsələlərlə yanaşı, Ukrayna qoşunlarının yerləşdiyi Rusiya Federasiyası ərazilərinin sakinlərinin hüquqlarını qoruyan müvafiq konvensiyalara əməl edəcək.
Təbii ki, Ukrayna ordusunun hərəkətlərinin təsiri kifayət qədər ciddi və uzunmüddətli olacaq. Artıq Rusiya hakimiyyətinin reaksiyasından da görürük ki, onlar bir daha öz bacarıqsızlıqlarını nümayiş etdiriblər. Putinin əsəbi halda əlində qələmi fırladıb, bir sıra ərazilərə nəzarəti itirdiyini bildirən öz qubernatorunun sözünü kəsməsi buna misaldır.
Üstəlik, bəzi Qərb hökumətləri Rusiyanın hər hansı reaksiyasından daim qorxsa da və hələ də qorxsalar da, indi görürlər ki, Moskva, bir qayda olaraq, hər hansı reaksiyadan yayınır. Yəni, Kreml susmağa, fəlakətin əsl miqyasını gizlətməyə, öz məmurları arasında günahkar axtarmağa çalışır. Və mənə elə gəlir ki, bu, vəziyyətin əsas nəticəsidir.
Bütün bunların nə ilə bitməsindən asılı olmayaraq, artıq hər kəsə tamamilə aydındır ki, Rusiya rejimi heç də özünün təsəvvür etdiyi kimi deyil. Bu, hansısa sərt mütəşəkkil sistem deyil. Bu, yalnız kimisə qorxutmaq, kimisə satın almaq, lakin ümumiyyətlə real çağırışlara real cavab verə bilməmək faktına əsaslanan kifayət qədər boş bir formalaşmadır. Və artıq heç nə dəyişməyəcək. Düşünürəm ki, Putin özü bunu çox yaxşı başa düşür.
Təbii ki, o, nəyin bahasına olursa olsun, Ukraynanın hücumunu dayandırmaq əmrini verə bilər, mövcud olan bütün ehtiyatları işə sala bilər, amma rejimə zərbə artıq vurulub. Əsas məsələ Ukraynanın Qərb tərəfdaşları tərəfindən işğalçıya qarşı bütün silahlarından istifadə etmək üçün onlara qoyulan son məhdudiyyətlərin aradan qaldırılmasıdır.
Məsələn, Rusiya Federasiyasının ərazisinə atılacaq Qərbin uzaqmənzilli raketləri. Təəssüf ki, hələlik bu qadağalar Ukraynanın özünü müdafiə etmək imkanlarını əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırır. Kiyev bu barədə daim danışır. Üstəlik, rəhbərliyimiz göstərir ki, əvvəllər belə məhdudiyyətlər tətbiq edilməsəydi, Kursk vilayətinə daxil olmamaq mümkün olardı və lazım da olmazdı. Ancaq hər halda, nəticələr artıq var və onlar aylarla, bəlkə də, illərlə davam edəcək”.