Miqrasiya prosesi uzun illərdir Azərbaycan cəmiyyətinin sosial strukturuna dərin təsir göstərir. Ailələrin bir hissəsinin ölkə xaricində əmək fəaliyyəti ilə məşğul olması, qazanclarını geridə qalan ailə üzvlərinə göndərməsi iqtisadi baxımdan faydalı görünsə də, bu halın ailədaxili münasibətlərə və xüsusilə uşaqların psixososial inkişafına mənfi təsiri danılmazdır.

"DogruXeber.az" redaksiyası olaraq apardığımız müşahidələr və bölgələrdən toplanan real həyat hekayələri göstərir ki, hazırda minlərlə uşaq valideynlərindən biri və ya hər ikisi olmadan böyüyür. Onlar üçün ailə institutu yalnız qohum əlaqələri və maddi transferlərlə təmsil olunur. Halbuki uşağın şəxsiyyətinin formalaşması üçün onunla gündəlik ünsiyyətdə olan, davranış modellərini nümayiş etdirən ana və ata fiquruna real, fiziki olaraq ehtiyac var.

Sosioloji araşdırmalar valideynsiz böyüyən uşaqlarda emosional bağlanma pozuntuları, akademik motivasiyanın aşağı olması, özünü dəyərləndirmə çətinlikləri və sosial izolyasiya hallarının daha çox müşahidə olunduğunu təsdiqləyir. Bu uşaqlar çox zaman nənə, baba və ya digər qohumların himayəsində böyüyür və həmin şəxslərin tərbiyə metodları bəzən zamana uyğunlaşmayan, sərt və ya qeyri-funksional yanaşmalardan ibarət olur.

Əmək miqrasiyası nəticəsində ailə üzvlərinin uzunmüddətli ayrılığı sosial disfunksiya anlayışının konkret təzahürüdür. Uşağın emosional ehtiyaclarının sadəcə maddi təminatla qarşılanması mümkün deyil. Psixoloji dəstək, sosial bağlılıq və təhlükəsizlik hissi ailə daxilində gündəlik təmasla, münasibətlərin istinadı ilə formalaşır. Bu baxımdan, xaricdə işləyən valideynlərin məqsədləri nə qədər müsbət olsa da, yaranan sosial boşluqlar çox zaman ailənin bütövlüyünə zərbə vurur.

Bəzi hallarda bu tip ailələrdə yaranan məsafə, zaman keçdikcə münasibətlərin soyuması, ailədaxili kommunikasiya böhranı ilə nəticələnir. Uşaq, xüsusilə də yeniyetmə yaş dövründə bu boşluğu kompensasiya etmək üçün sosial mediaya, təsadüfi qruplara və yanlış davranış modellərinə yönəlir. Bu isə həm ailə, həm də cəmiyyət üçün uzunmüddətli sosial risk yaradır.

“DogruXeber.az” hesab edir ki, valideynlərin əmək miqrasiyası fonunda yaranan sosial-emosional problemlər ölkədə həm sosial siyasət, həm də təhsil sistemində nəzərə alınmalı, bu kateqoriyadan olan uşaqlar üçün xüsusi psixoloji dəstək və sosial yönümlü proqramlar həyata keçirilməlidir. Ailələrin iqtisadi sabitlik məqsədilə müvəqqəti ayrılığı, daimi emosional zədəyə çevrilməməlidir.