Bəsmələnin rəmzlərlə ifadələri
Quran yazır: “O (Allah) – Əvvəl və Axırdır. Zahir və batindir. O hər şeyi biləndir!” (Quran 57:3) Eyni fikir Əhdi-Cədiddə nəzərə çatdırılır ki, “Mən – Alfa və Omeqayam (Əvvəl və Axır) və axirətdə də Mən gələcəm” (Библия, Откр.1:8.1:10-11, 22:12-13). Bu kitabda, axırda gələcək Allah kimi İsa peyğəmbər nəzərdə tutulur və xristianlar da İsanı Allah kimi qəbul edirlər. Batini islamda İsa peyğəmbərin obrazında imam Əli çıxış edir ki, Məhəmməd peyğəmbər imam Əliyə - “Əsədullah”, yəni “Allahın aslanı” ləqəbini vermişdir. Digər tərəfdən, deyilənə görə imam Əli demişdir: «Quran Fatihədən, fatihə Besməlidən, Besməli isə Ba hərfindən ibarətdir. Mən isə Ba hərfinin altında bir nöqtəyəm». Deməli, Bismillah (Ba-İsmi-Allah) – “Ba Allahının İsmi” deməkdir. İslamda Ba Allahı - Billah və Vallah kimi də qeyd olunur ki, bu da qədim Misirdəki Amon Allahın Ba ruhu mənasındadır. Qurandakı “Amenu Billahi” rəmzinin batini mənası da, Allahın Ba ruhunun Amenu-ya, yəni qədim Misirin Amon Allahına aid olması deməkdir (Quran, 49:15). Mən bunlar haqda, “Qurana görə axirətdə Allah gələcək” adlı məqaləmdə geniş yazmışam (http://gilarbek.blogspot.com/2014/01/qurana-gor-axirtd-allah-glck.html). Bütün bunlar o deməkdir ki, “Bismillahu Rəhmani Rəhim” dedikdə - “Ba Allahının ruhunu daşıyan Rəhman və Rəhimdir” fikri başa düşülməlidir. Burada Rəhman – Əvvəldə gələn qədim Misirin Ra-Amon Allahı, Rəhim isə axırda gələcək İsa və ya imam Əli obrazıdır.
Qədim rəsm, qabartlma, heykəllər və s. əsərlərdə - Əvvəldə və Axırda gələn Allah əsasən Ra Günəş Allahı və Aslan rəmzləri ilə göstərilirlər ki, bu da İslamın elə Bəsmələ zikri deməkdir.
Firudin Gilar Bəg