Amerika kosmik gəmisinin diametri 14,55 futdur. Dizaynerlər onları daha da genişləndirmək istəyirlər, lakin bacarmırlar. Niyə? Məsələ burasındadır ki, gəmilər montaj yerinə dəmir yolu ilə daşınır. Relslər arasındakı məsafə standartdır: 4 fut 8,5 düym. Buna görə dizaynerlər gəmiləri yalnız 14,55 fut enində edə bilərlər, əks halda onları daşımaq mümkün olmayacaq.
Sual yaranır: niyə relslər arasındakı standart məsafə düz 4 fut 8,5 düymdür? Bu rəqəm haradan gəldi? Belə çıxır ki, Ştatlarda dəmir yolları ingilis standartlarına uyğun tikilib, İngiltərədə isə relslər arasındakı məsafə 4 fut 8,5 düymdür. Bəs niyə?Çünki İngiltərədə ilk qatarlar mədənlər üçün arabalar hazırlayan eyni zavodda hazırlanıb. Ən böyük arabanın oxunun uzunluğu isə 4 fut 8,5 düym idi.

Bəs niyə? Çünki bu oxun uzunluğu ingilis piyada arabaları üçün standart idi.
Dilijanslar isə elə hazırlanmışdı ki, onların təkərləri ingilis yollarında çuxura düşürdü (beləliklə, təkərlər daha az köhnəlir). İngiltərə boyu treklər arasındakı məsafə 4 fut 8,5 düymdür.

Niyə belə oldu? Çünki Böyük Britaniyada ilk yolları romalılar, daha doğrusu, onların döyüş arabaları çəkib. Standart bir Roma arabasının oxunun uzunluğu 4 fut 8,5 düymdür. Bununla belə, aydın deyil: heç bir məlum ölçü sistemində bu uzunluq (4 fut 8,5 düym) tam ədəd deyil. Romalılar niyə öz arabalarının oxlarını məhz bu uzunluqda düzəltməyə qərar verdilər?

Bunun səbəbi də budur: belə bir arabaya adətən iki at bağlanırdı. 4 fut 8,5 düym isə iki at eşşəyinin orta ölçüsü idi.
Buna görə də, insan kosmosa getdiyi indi də, onun ən yüksək texniki nailiyyətləri bilavasitə 2000 ildən çox əvvəl iki atın ombasının ölçüsündən asılıdır.
Teref.az