Hayatımda hiç bu kadar mahzun bakışlı ve kalbi kırık sokak köpekleri görmedim
28-06-2024, 08:58
Yeniden hatırlatmalı ...
Mark Twain İstanbul’a geldiğinde şöyle yazmıştı:“Hayatımda hiç bu kadar mahzun bakışlı ve kalbi kırık sokak köpekleri görmedim.”
O kalbi kırıklara dair bir hikâye de ben anlatmak isterim: “Manca” diye okunan İtalyanca’daki “mangia” kelimesi, “yemek” anlamına gelir ve Galata'daki Venedikliler vasıtasıyla,Türk diline “mancacı” diye bir kelime geçmiştir.Osmanlı’da sokak hayvanlarına bakan insan ve vakıflara mancacı denirdi.
Cami önlerinde, hayvanlara özel peksimet dağıtılırdı.
Evlerin önünde su ve mama kabı, doğum yapacak havyanlar içinse samandan yataklar bulundurulurdu.
Mancacılar, sadece sokak hayvanlarını değil, karda-kışta aç kalan yabanî hayvanları beslemek için, kış vakti dağ başına bile yiyecek bırakırlardı.
Beşiktaş’ta kuş hastanesi, Üsküdar’da kedi hastanesi, Bursa’daysa Gurabahane-i Laklakan isimli bir leylek sığınma evi kurulmuştu.“Kuş evi” ya da “kuş sarayı” denilen insan yapımı kuş evleriyse mimarlık tarihimizin yüz akıydı.
Ve gelelim zalimlere: Onlar hep vardılar, hep olacaklar çünkü zalim kotası hiçbir zaman dolmaz!
Hayvana zulmeden zalimlere hatırlatmalı:
Sultan II. Mahmud ne zaman ki sokak köpeklerini toplatıp Sivriada’ya sürdü; İbrahim Paşa’nın Mısır ordusu, Bursa’ya kadar girdi.Halk, bunun sebebinin hayvanlara yapılan zulüm olduğuna inandığı için köpekler adadan geri getirildi.
Derken, Sultan Abdülaziz aynı şeyi yaptı ve köpekleri yine adaya yolladı:Bu kez de 1865 İstanbul Yangını çıktı ve kolera salgınınında da 30.000 İstanbullu öldü.Adaya atılan köpekler bir kez daha geri getirildi.
1910'da Sivriada’ya atılan 80.000’i aşkın köpekse, Sivriada’nın isminin “Hayırsızada” olarak anılmasını sağladı.Çünkü tüm bu masumlar, adada bu kez ölüme terk edildiler:
Art arda Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I.Dünya Savaşı patladı.Osmanlı diye bir şey kalmadı ...
Hayvanseverlere “hayvanataparlar” demiş köşe yazarının biri geçen gün ...
İki lâfından biri “Osmanlı” olan ama Osmanlı tarihini katiyen bilmeyen bu kendini bilmezi okuyunca dedim ki “Başınıza çok büyük belâ aldınız!” Çünkü sağır sultan bile bilir ki bu coğrafyada sokağa sığınmış masuma zulmedenin sonu, daima UĞURSUZLUK olmuştur.
Hadi EyvAllah !
Ozan Önen