Ölkənin şirniyyat biznesində müdhiş fırıldaq
21-12-2015, 11:37

Yerli konfetlər və peçenyelər xarici məhsul kimi istehlakçılara sırınır...
Yəqin ki, çoxlarınız mağazalara, xüsusən iri marketlərə girərkən piştaxtada yan-yana düzülmüş konfetləri Rusiya istehsalı konfeti zənn edərək almısınız. Bu cür yanılmağımıza səbəb isə Rusiya istehsalı olan konfetlərlə yerli istehsal olan konfetlərin eyni sırada düzülməsi, üstəlik kağızlarının, demək olar ki, eyni olmasıdır.
Konfetlərin dizaynının və adının eyni olması alıcıları bir anlıq yanıldır. Evə gələrkən bunu bilsələr də, artıq gec olur. Satıcıdan Rusiya istehsalı olan konfetlərlə yerli istehsal konfetləri bizim üçün ayırd etməsini istədik. Satıcı bildirdi ki, bəzi yerli konfetlərin kağızının dizaynının Rusiya istehsalı olan konfetlərin kağızı ilə eyni olsa da, yerli konfetlərin üzərində Azərbaycan istehsalı olması qeyd edilib.
Doğrudan da konfetin üzərində onun Azərbaycan istehsalı olması yazılıb. Ancaq bu, diqqət çəkməyən yerdə elə kiçik şriftlərlə yazılıb ki, onu oxumaq üçün ya super görmə gücünə sahib olmalı, ya da lupa ilə baxmalısınız. Bu cür halları çəki ilə satılan peçenyelərdə müşahidə etdik. Belə ki, üzərində “Moskva” yazılan peçenyelərin, həqiqətən də, orada istehsal edildiyini təsdiqləyəcək heç bir sənəd və ya məlumat göstərilməmişdi. Hətta elə peçenyelər var idi ki, onların üzərində heç nə yazılmamışdı və istehsal yeri bəlli deyildi.
Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov bütün bunların istehlakçı üçün məlumat standartının bərbad vəziyyətdə olmasından irəli gəldiyini dedi: “Rusiya istehsalı adı altında peçenyelər, konfetlər satılır. Bu cür hallara süd məhsullarında da rast gəlinir. Məsələn, təkcə ”İvanovka" adı ilə 20 növ məhsul buraxılır.
Təəssüflər olsun ki, dövlət orqanları bu kimi vəziyyətləri düzəltmək istəmir. Biz dəfələrlə ictimai çıxışlar edərək bunları göstərmişik. Biz ictimai təşkilat olaraq öz borcumuzu yerinə yetirib ictimaiyyəti məlumatladırırıq. Lakin gərək dövlət orqanları bundan nəticə çıxarıb müəyyən işlər görsünlər. Çox təəssüflər olsun ki, heç bir iş görülmür. Bazarda bu cür konfetlər, peçenyelər və süd məhsulları hələ də satılır. Məsuliyyətdən yayınmaq üçün kiçik gözə görünməyən bir yerdə “Azərbaycan məhsulu” tipli bir şey yazırlar. Burada ciddi məsələlərdən biri budur ki, ölkədə istehlakçı üçün məlumat standartları yarıtmaz vəziyyətdədir. Bir çox ölkələrdə belə standartlar var. Azad İstehlakçılar Birliyi üç il bundan öncə məsələ qaldırdı və rus variantını dövlət orqanlarına təqdim etdi. Məndə olan məlumata görə guya Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsi istehlakçılar üçün məlumat standartı yaradıb. Əgər yaradıbsa da tətbiqi pis vəziyyətdədir".

Eyyub Hüseynov bu cür neqativ hallarla təkcə bu sahədə deyil, müxtəlif yerlərdə də rastlaşıldığını və istehlakçıların aldadılması prosesinin baş verdiyini dedi: “Təkcə bu məsələlər deyil, müxtəlif bank kreditlərinin verilməsi, mallar üzərindəki digər yazıların hamısına kiçik hərflərlə məlumat yazılır. Bunu oxumaq mümkün olmur. Bu standartlarda isə gərək bu şriftlər böyük olsun. Bir sözlə, istehlakçılar üçün məlumat standartının yoxluğundan, varsa da onun lazımi səviyyədə tətbiqi çox pis vəziyyətdədir. Məsələn, bizə ”Pectolife" deyilən bir siropdan şikayət gəlib. Bu, sirop olduğu üçün Səhiyyə Nazirliyində qeydiyyata alınmır. Lakin Karantin Müfəttişliyində qeydiyyata alınır. Bunun öz istehsalçısı İtaliyadır. 150 milli litrlik bir şirə olsa da, çox baha qiymətə satılır. Bu siropun üzərinə yazılıb ki, 3 yaşından kiçik uşaqlara vermək olmaz. Lakin içliyində, yəni Azərbaycan dilinə tərcüməsində “0 yaşından vermək olar” yazılıb. Guya bunu tərcümə ediblər. Bu yanlışlıq insanların həyatını təhlükədə qoya bilər. Başqa sözlə, istehlakçı üçün məlumat standartları olmadığından, yaxud da buna nəzarətin yoxluğundan istehsalçı insanları bu cür aldadır. Qəzet vasitəsilə cəmiyyətə və dövlət orqanlarına bu barədə məlumat verdim. İndi görək bu məlumat əsasında müəyyən bir hərəkət olacaqmı? Mən əminəm ki, olmayacaq. Səbəbi isə odur ki, ölkədə istehlakçı hüquqlarının qorunması acınacaqlı vəziyyətdədir. Ölkə prezidentinin sahibkarlara yaratdığı bu mühüm şəraitdən, yəni oktyabr ayından başlayaraq yoxlamaların dayandırılması və sairə fürsətdən sahibkarlar eninə-uzununa istifadə edirlər. Düşünürəm ki, bu səbəblə də böyük epidemiyalar və xəstəliklər başlayacaq".