Müharibənin “ağrı” nöqtəsi - Krım körpüsü: “Əks-hücum körpünün məhvi ilə başlamalıydı”
13-12-2023, 09:24
Roman Svitan: “Krım körpüsü Ukrayna üçün strateji hərbi obyektdir, məhvi strateji məqsəddir”
Xarici ekapertlər hesab edirlər ki, Ukraynanın müharibədə Rusiyaya qalib gəlməsi üçün əsas komponentlərdən biri Krım körpüsünün məhv edilməsidir. Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin ehtiyatda olan polkovniki, hərbi ekspert Roman Svitan UNIAN-a müsahibəsində Krım körpüsünü dağıtmağın Ukrayna üçün niyə strateji əhəmiyyət kəsb etdiyini və hansı vasitələrdən istifadə edərək körpünü dağıtmağın mümkün olduğunu izah edib. AYNA müsahibəni istinadla təqdim edir:
- Cənab Svitan, rus işğalçıları Qara dənizdə son vaxtlar fırtına nəticəsində qeyri-qanuni inşa etdikləri Kerç (Krım) körpüsünə dəyən ziyanı iki həftə ərzində təmir etməyi planlaşdırır. Ruslar Ukrayna ordusunun bu vəziyyətdən istifadə edəcəyindən qorxurlar. Ukrayna vəziyyətdən necə istifadə edə bilər və bunun üçün hansı vasitələr lazımdır?
- Bu sualın cavabı məxfi saxlanılır. Mən buna şərh vermək istəməzadim. Mexanizmlər var, amma onları deməmək daha yaxşıdır.
Bəzi maneələr məhv edilir, bəzi hərəkət, yaxınlıq və idarəetmə sensorları sıradan çıxarılır. Yəni körpünü dağıtmaq üçün mexanizmlər var. Amma bu mexanizmlər hansılardır, bunu söyləmək lazım deyil. Bu mexanizmlərin sayı çoxdur.
- ABŞ-ın Avropadakı Quru Qoşunlarının keçmiş komandanı Ben Hodges bildirib ki, Ukrayna hərbçiləri ordunun Taktik Raket Sistemi (ATACMS) və Alman “Taurus” raketləri kimi kifayət qədər idarə olunan raketlərə malik olmaqla Krım körpüsünü məhv edə bilərlər. Elədirmi?
- Əlbəttə. “Taurus” 500 kiloqramlıq döyüş başlığına malikdir. Bir qoşma nöqtəsində və ya yaxınlıqda yerləşən təxminən on “Taurus” körpünü tamam məhv edə bilər. ATACMS-ə gəldikdə, bu, fərqlidir. Ruslar bilsələr ki, ATACMS-dan istifadə ediləcək, sadəcə olaraq körpüdən keçidi dayandıracaqlar, özləri onu bağlayacaqlar.
- Bəs “Neptun” raketləri haqqında nə demək olar? Onlardan Krım körpüsünü vurmaq üçün səmərəli istifadə etmək olarmı?
- “Neptun”la da körpünü vurmaq olar. Yalnız müəyyən bir məsafədən. Yəni diapazonun tənzimlənməsi üçün mexanizmlər var. Amma fakt budur ki, "Neptun"un döyüş başlığı 150 kiloqramdır ki, bu, körpünü dağıtmaq üçün kifayət deyil.
Bununla yanaşı, "Neptun" prinsipcə, tutula bilən səssiz qanadlı raketdir. Rusiya zenit-raket kompleksi onu bir deyil, iki raket əleyhinə sistemlə tuta bilər. Buna görə də, "Neptun" ilə bağlı suallar var. Ancaq “Taurus” və ya ATACMS daha yaxşıdır. ATACMS çətin vurulan ballistik raketdir.
- Bəs “Neptun” raketləri nə üçün lazımdır?
- 150 kiloqramlıq döyüş başlığı ilə sıradan çıxarıla bilən hər hansı bir yer, hədəf üçün lazımdır.
- Hodges həmçinin bəyan edib ki, Krım körpüsünün dağıdılması Ukraynanın təkcə Krımda deyil, bütövlükdə müharibədə də qələbəsinin açarı ola bilər. Doğrudan belədir?
- Unutmayaq ki, rusların hərbi sursatının 30 faizi təkcə Krıma deyil, Krımdan Xerson istiqamətinə, Sol sahilə, Zaporojyeyə - Tokmaya gedən körpüdən keçir. Yəni ümumilikdə, bu logistikanı dayandırmaq ruslar üçün ən azı iki cəbhə döyüşməyi mümkünsüz edəcək. Təbii ki, o zaman Ukrayna ordusu Krıma girə, Krımı azad edə və bundan sonra Donbassın azadlığı üçün rahat döyüşə bilər.
Körpü elə bir "ağrı" nöqtəsidir ki, sonrakı addımlar üçün tətik kimi istifadə olunur.
- Raketlərdən əlavə, hazırda körpünü dağıtmaq üçün hər hansı başqa vasitə varmı?
- Yenə deyirəm, bir çox vasitə var, amma amma bunları dilə gətirmək olmaz.
Sadəcə onu deyə bilərəm ki, fürsət tapan kimi Krım körpüsünü dağıtmalıyıq. Hər gün minlərlə sursat körpüdən keçir, onlarla insanımız həlak olur.
- Bəlkə əks-hücum başlamazdan əvvəl körpü dağıdılmalı idi?
- Razıyam. Ümumiyyətlə, körpü tikintisinin lap əvvəlində məhv edilməli idi. Çünki körpü Tamandan Krıma qədər yeganə logistika zənciridir. Yəni Krım körpüsü bu müharibədə sadəcə simvol deyil, strateji əhəmiyyətli obyektdir. Bu, Krım, Xerson və Zaporojye cəbhəsinin bir hissəsini birləşdirən yeganə dəmir yolu xəttidir. Əlbəttə ki, bu, Ukrayna üçün strateji hərbi obyektdir, məhvi strateji məqsəddir. Hətta Ukraynanın əks-hücumu Krım körpüsünün məhvi ilə başlamalı idi.
Müəllif: Ayna.az