Pensiya artımlarını nə vaxtdan və hansı məbləğdə alacağıq? - AKTUAL
Bu gün, 15:46
İlin əvvəlinə olan ənənəvi gözləntilər əmək pensiyalarının indeksləşdirilməsi ilə bağlıdır. Təqaüdçü vətəndaşlar üçün ödənişlər nə qədər artacaq və onlar çoxdan gözlənilən artımı nə vaxt ala bilərlər? Fevral ayında artım barədə öyrənəcəyik, o vaxt orta nominal əmək haqqının artımı və istehlak bazarında qiymətlərin dinamikası ilə bağlı dəqiq məlumatlar ortaya çıxacaq.
“Əmək pensiyaları haqqında” qanuna əsasən, əmək pensiyalarının yenidən hesablanması yanvar ayından başlayacaq, lakin Dövlət Statistika Komitəsinin orta əməkhaqqının artımı və inflyasiya ilə bağlı məlumatları yalnız fevralın əvvəlində ortaya çıxacaq. Bu səbəbdən vətəndaşlarımızın bütün əmək pensiyalarına yalnız gələn ay yenidən baxılacaq. Eyni zamanda, pensiyaçılar fevral ayı üçün artırılmış pensiya və yanvar ayı üçün artım alacaqlar. Yəni fevral ayında pensiya kartına daha çox vəsait köçürüləcək və mart ayından etibarən pensiyaçılar müəyyən olunan məbləği ardıcıl olaraq alacaqlar.
Yenidən hesablamanın incəlikləri məsələsinə qayıdaraq, pensiyanın sığorta hissəsi - pensiya bank kartına gələn hissəsi əvvəlki il üçün nominal əmək haqqının artım səviyyəsinə indeksləşdirilir və pensiya kapitalına inflyasiya uyğun yenidən baxılacaq.
Artıq qeyd edildiyi kimi, Dövlət Statistika Komitəsi hər iki göstəricini fevralda açıqlayacaq, lakin on bir ayın məlumatları artıq ortaya çıxıb. Son rəsmi statistikaya görə, yanvar-noyabr aylarında orta əmək haqqı 8 faiz artaraq 996,8 manat təşkil edib. Bu məlumatlar ekspertlərə sığorta pensiyasının artırılması ilə bağlı ilkin nəticə çıxarmağa imkan verir.
Milli Məclisin deputatı, iqtisadçı ekspert Vüqar Bayramovun qeyd etdiyi kimi, fevral ayında ödənişlər təxminən bu həddə qədər arta bilər. Bununla belə, bəzi məlumatlara görə, pensiyaların sığorta hissəsi 9 faiz arta bilər.
“Görünür, gələn il əməkhaqqının artımı ilə bağlı rəsmi məlumat təxminən 8 faiz təşkil edəcək və bu səviyyə pensiyaların indeksləşdirilməsi üçün əsas götürüləcək. Axı, mövcud qanunvericiliyə görə, bütün sığorta ödənişləri yanvar ayında əvvəlki il üçün orta nominal əmək haqqının artım səviyyəsinə uyğun yenidən hesablanmalıdır. İndeksləşmə prosesi zamanı 1 milyon 100 min vətəndaşımızın əmək pensiyası artacaq. Bu xərclərin ödənilməsi üçün əlavə yarım milyard manat vəsait ayrılıb”, - deyə deputat bildirib.
Bayramov aydınlaşdırır ki, əmək pensiyalarının yenidən qiymətləndirilməsi hamı üçün eyni olacaq: “Əmək pensiyaları haqqında” Qanunun 4-cü maddəsində əmək pensiyalarının üç kateqoriyası müəyyən edilib: yaşa, əlilliyə, ailə başçısını itirməyə görə. Bu, o deməkdir ki, pensiya növündən asılı olmayaraq, bütün bu ödənişlər hamı kimi eyni qaydada nəzərdən keçiriləcək. Yəni, pensiyanın növündən asılı olmayaraq ödənişlər eyni səviyyədə artacaq”.
“Qanunla əmək pensiyalarının əvvəlki ildəki artım əsasında yenidən hesablanması tələb olunduğundan əlavələr 31 dekabr 2024-cü il tarixi də daxil olmaqla, son bir ildə pensiyaya çıxan bütün vətəndaşlara ödənilir”, - deyə o vurğulayıb.
İndeksləşmə ilə yanaşı, bu il əmək pensiyaları üçün başlanğıc həddi qaldırılacaq. Minimum pensiya 280 manatdan 320 manata yüksələcək. Bu, o deməkdir ki, əmək pensiyaçılarına ödənişlər qeyd olunan məbləğdən aşağı ola bilməz. Fevralın 1-dən minimum pensiya artacağı üçün 40 manatlıq əlavə indeksasiyaya məruz qalmır. Yəni deməli, köhnə minimum 280 manat pensiya yenidən hesablanacaq və bunun nəticəsində ödəniş bu məbləğdən az olarsa, 320 manata qədər qaldırılacaq.