“Mən düşünmürəm ki, "Sovet English" tədris sistemi hələ də ölkəmizdə qalıb”.
Bu sözləri Lent.az -ın suallarını cavablayarkən Azərbaycan Dillər Universiteti Tərcümə fakültəsinin dekanı, dosent Bənövşə Məmmədova deyib. O bildirib ki, hazırda universitetdə yeni üsul və metodlardan, eləcə də beynəlxalq standartlara cavab verən tədris planından istifadə edilir:

“Hazırda yeni dərs vəsaitlərimiz var ki, onların hamısı standartlara cavab verir. Məsələn, tələbələr bizim fakültəyə 500-600-dən yüksək balla qəbul olunurlar, onları Sovet dərsliyi və ya metodikası ilə necə idarə etmək olar? Savadlı tələbəni heç vaxt susdurmaq mümkün deyil.
Ümumiyyətlə, Təhsil Nazirliyinin belə bir qərarı var ki, nəzəri fənnlər ana dilində keçirilsin. Bu tək ölkədə yox, bütün dünyada belədir. Beləliklə, tələbə nəzəri fənnlərdən başqa, yəni ixtisas seçimi fənnlərini əksər vaxtlarda dil daşıyıcılarından öyrənirlər.
Fakültəmizdə italyan, ingilis, alman dili və s. müəllimlərimiz var ki, onlar tələbələrə dərs keçirlər. Eləcə də sözügedən müəllimlər dərsdən əlavə danışıq klublarında (conservation) ödənişsiz olaraq tələbələrin dil bacarıqlarının daha da inkişafı üçün çalışırlar”.
B.Məmmədova qeyd edib ki, hazırda uşaqdan tutmuş böyüyə qədər hamı ingilis dilini öyrənməyə çalışır:
“Dillər Universitetinin də əsas ayaq sütunu ingilis dili müəllimliyi və tərcümə ixtisaslarıdır. Buna görə də tədrisdə daha çox innovativ üsullar tətbiq edilir ki, yaxşı, peşəkar müəllimlər, tərcüməçilər hazırlansın. Bundan başqa, əslində tələbənin dil daşıyıcısı ilə birlikdə çox vaxt keçirməsi müsbət haldır, ancaq hamının xaricdə təhsil almasına imkan olmur. Biz üzərimizə düşən hər şeyi edirik, tələbə bunlara qarşılıq verirsə, nəticədə yaxşı mütəxəssislər yetişir.
Hazırda ölkədə fəaliyyət göstərən bir çox qurumlarda, səfirliklərdə bizim tələbələrimiz çalışır. Bunlar ki, xaricdə təhsil almayıblar. Məsələn, ABŞ səfirliyinin tərcüməçisi Xaqani Əliyev bizim tələbəmizdir. Hal-hazırda Fransada yaşayan və Fransa prezidenti və hökumətinin akreditasiyalı tərcüməçisi, Sinxron Tərcüməçilərin Beynəlxalq Assosiasiyasının ilk azərbaycanlı üzvü Elvin Abbasbəyli bizim tələbəmiz olub. Bundan başqa “Paris Azərbaycan Evi”nin prezidenti Mirvari Fətəliyeva da bizim məzunumuzdur. Bu siyahını yenə də artırmaq olar”.
Dekan əlavə edib ki, bu il də yüksək bal toplayan tələbələr ingilis dili müəllimliyi və ya tərcümə ixtisaslarını seçiblər:
“Fakültələr aktuallığını yenə də qoruyub saxlayır. Bu il universitet üzrə ən yüksək bal tərcümə fakültəsindən koreya ixtisası üzrədir ki, hazırda tələbəmiz prezident təqaüdü alır. Ümumilikdə, bu il yüksək göstəricilər çox oldu. Hətta müəllimlik ixtisaslarına da 600 baldan yüksək toplayanlar ötən illərdən də daha çox müraciət ediblər.
Bəzən eşidirik ki, bəzi tələbələr dərslərin keçirilməsindən narazılıqlarını bildirirlər. Amma bu həqiqətdir ki, 4 il eyni qrupda təhsil alan tələbələrin arasında müvəffəqiyyət göstəricisi yüksək olanlar əksəriyyət təşkil edir ki, onlar oxuya-oxuya iş belə tapırlar. Bildirim ki, hazırda bir çox yerlərdə bizim tələbələrimiz işləyirlər və bununla yanaşı da göstəriciləri yüksəkdir”.
Xatırladaq ki, bir neçə gün əvvəl Dövlət İmtahan Mərkəzinin Direktorlar Şurasının sədri Məleykə Abbaszadə Kolumbiya Universitetinin müəllimi, professor Amra Sabic-El-Rayessin Azərbaycanın ingilis dili müəllimlərinin dörddə bir hissəsinin ali təhsilinin olmaması, ali təhsili olan müəllimlərin belə dərs dedikləri fənn üzrə çox az kompetensiyalara malik olması ilə bağlı fikirlərinə münasibət bildirib.

M.Abbaszadə qeyd edib ki, hansısa dili öyrənmək üçün o dilin mühitində yaşamaq, o dildə olan ədəbiyyatları mütəmadi oxumaq, televiziyada həmin dildə olan verilişlərə baxmaq, o dili eşidib, həmin dildə danışmaq lazımdır. Amma sovet təhsil sistemində belə şərait olmayıb:
"Sovet dövründə bizim müəllimlər ali təhsil alan zaman onların bu cür kompetensiyalar əldə etmək imkanı olmayıb. Bəlkə də onların hansısa kompetensiyaları var, onlar dilin qrammatikasını bilirlər və belə təsəvvür edirlər ki, dili də bilirlər. Ancaq onların real kompetensiyaları beynəlxalq imtahanlarla yoxlanıldıqda bacarıqlarının kifayət qədər olmadığı müəyyən olunur. Bu da tələb edir ki, müəllimlər ilk növbədə təlimə cəlb edilməlidirlər. Bu çox vacibdir. Buna görə utanmaq lazım deyil. Bu, təkcə bizim ölkədə deyil. Bizə sovet təhsil sistemindən çox şey, o cümlədən "Sovet English" tədris sistemi qalıb".