"İGOR DESTANI'" veya "PRENS İGOR DESTANI'" [Novgorod-Seversk prensi İgor Svyatoslaviç (1151 - 1202)], KIPÇAK/KUMAN Türkleri ile Rus Knezliklerinin 1103-1185 yılları arasındaki savaşlarını anlatır. "RUS" ordusu mağlup olup yok olmuş ve Oğlu Vladimir ile beraber esir düşmüştür.
OGLU Vladimir daha sonra bir "TÜRK" kızı olan Konchakovna (KONÇAK KAĞAN' in kızı) ile evlenir. Prens İgor'un annesi de bir KİPÇAK Türkü'dür.
"OLTAVA' da yaptığın gibi düşmanları ez!
Varla'da olduğu gibi ez onları!
Merl'de yaptığın gibi, Sür onları dışarı,
Düşman Polovtsian (Kıpçaklar) Kağanlarının ordusu ezilsin!"
"GÜNEŞ gibi olan Konçak Kağan,
Ay gibi olan Gazak (Kazak) Kağan,
Bütün Kağanlar yıldızlara eşittir.
Zaferleri parıldıyor,
Cennetlik bedenlerin parlıklığı gibi.
Hey!
ŞANLI Kağanlarımıza şimdi kımız içeçeğiz, hey!
Kımızlar bizi mutlu edecek, hey!
Mahkumlar bizden kaçmayacak, hey!
Lanet olsun sana! Kaçmaya cesaret eden:
Yaldızlı oklarımız
Ve hızlı atlarımız
HER zaman onu steplerde yakalar
Bir şarkı besteleyeceğiz,
Kağanların görkemine,
Ve onların savaşlarını öveceğiz!
(Uğurlu kımız tulumlarıyla içeri girer..)
BESTESİNİ Alexander Borodin’in (Aleksandr Porfiryevich Borodin, 1833-1887) yapmaya başladığı, lakin ani ölümü üzerine Rimsky Korsakov* ile Alexander Glazunov (1865-1936)’un tamamladığı 4 perdelik en iyi tarihsel Rus operalarından biridir. Dünya galasını 4 Kasım 1890 yılında Sankt Peterburg’un meşhur salonu Mariinsky Tiyatrosu’nda yapmıştır. Bu destanı yazanın da PEÇENEKLERDEN bir Türk olduğu söylen mektedir.
BU durumda, Ruslar ilk destanlarının yazılımıyla, bestesiyle, destanıyla bize mi borçlu oluyorlar?... Vladimir adının bile Türkçe'den "BALA-DİMİR/TİMİR/TİMUR/DEMİR"den türetildiğini düşünüyorum.
YUKARIDAKİ resim 2012 yılında 19.Aspendos Uluslararası Opera ve Bale Festivalinden... Dekor "Türk Sanatıyım Ben" diye bağırıyor ... Operayı izleyenlerin kaçı bunun farkındaydı? Bırakın İgor'un yarı Türk olmasını, kaçı İgor'un düşmanlarının Türk olduğunun farkındaydı?
* NİKOLAY RİMSKİ-KORSAKOV (1844-1908): Korsakovlar sülalesi temelini Letonya’dan Moskova’ya gelen Ventseslav Jegmuntoviç Korsak adlı şahıstan almaktadır. Korsakov soyadının temelini korsak ‘bozkır atı’ sözü oluşturmaktadır. Bu söz, Türk lehçelerinin KİPÇAK gurubundan alınmıştır.
EK:
1- KİEV Knyazı Vladimir Monomah’ın iki oğlu da Kuman başbuğlarının kızları ile evli idiler.
2- OLJAS SÜLEYMAN - AZ i YA kitabı da önemli bir kaynaktır.
"1170 yılında KUMANLARIN başında KONÇAK ve KOBYAK (KÖPEK-KEBEK) adlı başbuğları vardı. Bu başbuğların idaresinde Kuman-Kıpçaklar, Peresyeslav knezliğine akınlar yaptılar (1177-1179). Fakat 1184’de Knez Svyatoslav idaresindeki Rus ordularına mağlup olup 7.000 esir verdiler.
KUMAN-KİPÇAKLAR, bu mağlubiyete de karşılık vermekte gecikmediler. 1185 baharında Novgorod-Seversk knezi İgor kumandasındaki birleşik Rus ordusunu aşağı DON nehrine bağlı Kayalı ırmağı kıyısında kuşatarak imha ettiler. BAŞBUĞ KONÇEK (KONÇAK)’in idare ettiği bu savaşta prens İgor dahil Rus ordusundaki knezleri hepsi yakalandı.
FAKAT Prens İgor, sonradan kaçmayı başardı. Rus milli destanı olup “SLOVO O POLKU İGOREVE” nin konusu bu 1185 muharebesidir. Bu İgor destanında seferin ayrıntıları, kahramanlık, üzüntü ve İgor’un karısının feryatları kısaca anlatılmıştır.
BU DESTANDA bizim için önemli olan taraf, din, madencilik, savaş tekniği, donatım ve benzeri yönlerden Ruslar üzerindeki TÜRK tesirini göstermesidir."
PROF. DR.AHMET TAŞAĞIL - KUMAN-KİPÇAKLAR.
Sevda Amanova
TEREF