Yul Brynner'in en çok hatırlanan rolleri; Kral ve Ben'deki (The King and I) Siyam Kralı rolü (sahnede ve beyaz perdede), On Emir'deki (The Ten Commandments) II. Ramses rolü ve Muhteşem Yedili (The Magnificient Seven) filmindeki Chris rolüdür.
Yul Brynner’ı belli bir yaşın altındakiler hatırlamayabilir. Ama onlar bile Kral ve Ben filmini bilir.
Ya da son yılların çok konuşulan dizilerinden Westworld’ü.
İşte Yul Brynner, Westworld’ün uyarlandığı 1973 yapımı orijinal filmde robotu, Kral ve Ben’de Siyam Kralı Mongkut’u canlandıran oyuncuydu.
Elbette ki kariyeri bunlarla sınırlı değildi.
Sinemanın bu ünlü yıldızının çok ilginç bir yaşam öyküsü var.
11 Temmuz 1920’de Sibirya’da dünyaya geldi.
Babası yarı İsviçreli, yarı Moğol, annesi Roman’dı. Çocukluğunu Pekin ve Paris’te geçirdi.
Önce Le Havre’da cankurtaran olarak çalıştı. Ardından Paris’te sirkte trapez akrobatı oldu. Ama bu kariyeri çok da uzun sürmedi. Henüz 17 yaşındayken trapezden düşüp sakatlandı.
Annesiyle birlikte tekrar Çin’e döndü. Orada babasının yeni eşi Katerina Kornakova sayesinde tiyatroyla ve Stanislavski metoduyla tanıştı.
1940’larda annesinin hastalığı nedeniyle ABD’ye geldiğinde çok az İngilizce biliyordu.
Amerika’da kamyon şoförlüğü, radyo spikerliği, şarkıcılık gibi birçok işte çalıştı.
New York’taki Mavi Melek Kulübü’nde gitar çalıp şarkı söylerken, gelmiş geçmiş en büyük yıldızlardan Marlene Dietrich ile tanıştı. Ve ona âşık oldu. Yul 19, Marlene 40 yaşındaydı.
Yaklaşık 10 yıl süren bu ilişki sonrasında Marlene ve Yul, ömür boyu ayrılmayan iki dost oldular.
Ama Brynner’ın hayatını değiştiren şey, 1951’de Broadway’de sahnelenmeye başlanan Kral ve Ben müzikali oldu.
Bu müzikalde, Siyam Kralı Mongkut rolünü üstlendi. Ona ikonik görüntüsünü kazandıran da bu eserdi.
Aslında oldukça gür saçları vardı. Ama bu müzikal için saçlarını kazıttı ve sinema tarihine de bu haliyle geçti. Tüm ömrü boyunca da dazlaklıktan hiç vazgeçmedi.
Hayatını kaybettiği 1985 yılına kadar, bu müzikalin prodüksiyonlarında tam 4 bin 625 kez sahneye çıktı.
Ona asıl şöhreti bu müzikalin sinema uyarlaması getirdi.
Deborah Kerr ile başrolü paylaştığı 1956 yapımı 5 Oscarlı bu filmle, En İyi Erkek Oyuncu kategorisinde altın heykelciğin sahibi oldu.
12 yaşından itibaren sigara tiryakisiydi. Günde beş paket sigara içiyordu. 1983’te akciğer kanserine yakalandı. İşte ondan sonra sigara karşıtı kampanyanın önde gelen isimlerinden biri haline geldi.
Ölümünden az önce 30 saniye boyunca kameraya bakarak konuştuğu bir kamu spotu çekti. Bu filmde şunları söylüyordu:
“Hastalığımı ve zamanımın kısıtlı olduğunu öğrendiğimde bu filmi çekmeye karar verdim. Şimdi giderken size şunu söylüyorum: Sigara içmeyin. Ne yaparsanız yapın ama sigara içmeyin. Eğer sigara içmeseydim bugün benim kanser hastalığımdan söz etmeyecektik.”
Yuliy Borisovich Briner, 10 Ekim 1985’te akciğer kanserinden hayatını kaybettiğinde 65 yaşındaydı.
Not: Yazar Ateş Yalazan'ın 12 Ekim 2022'de 'Hürriyet' gazetesinde yayınlanan yazısıdır.