Akadem (Akademos və ya Ekademos) qədim yunan qəhrəmanıdır, yarı Tanrı olaraq da bilinir. Akadem Atina yaxınlığında, Eriya qapısının arxasında özünün saldığı zeytun bağında dəfn edilib...
Böyük yunan filosofu Əflatun (Platon, e.ə. 429-347) e.ə. 380-ci ildə dini-fəlsəfi ittifaqını məhz bu zeytunluqda təsis etmiş, yaptırdığı məktəbə də Akademia adı vermişdir.
Platon Akademiasında fəlsəfə, riyaziyyat, astronomiya, təbiətşünaslıq bölmələri açılmış, əsas tədris metodu dialektika (dialoq) idi. Riyzaiyyata verdikləri önəmdəndir ki, Akademianın devizi "Həndəsə bilməyən girə bilməz" [Ageometretos medeis eisito] idi.
Fəlsəfə tarixinin ən önəmli məktəblərindən biridir Platon Akademiası. Platon çoxu dialoqlar şəklində olan əsərlərinin böyük bir bölümünü məhz burada yaratmışdır. Həm yaratdığı məktəb, həm də zəngin irsi ilə davamçısı olduğu müəllimi Sokrata olan mənəvi borcunu artıqlaması ilə ödəmişdir. Platon Akademiası bir tələbənin müəlliminə yaptırdığı ğlümsüz abidə adlandırmaq daha doğru olar, zənnimcə. Platon fəlsəfi əsərləri günümüzə qısa bölümlər və ya iqtibaslar şəklində deyil, tam mətn olaraq gəlib çatmış ilk filosofdur. Sokratın tələbəsi, Aristotelin müəllimi olan Platon və onun məktəbi Bəşəriyyətə misilsiz töhvələr vermişlər...
Bu gün Dünya Fəlsəfə günündə bu kiçik detalları dostlarla paylaşmaq istədim.
Şəkildə: Rafael, Scola di Atene, 1511, 500x770, Vatikan
İbrahim Nebioğlu
TEREF