“Tramp Rusiya ilə Çini ayırmaq istəyir, amma istəklərinin yerinə yetəcəyi inandırıcı deyil”
Bu gün, 00:04

“Görünür, Amerikanın yeni administrasiyasının Rusiyaya qarşı xüsusi hissləri var. Buna kömək edən bir çox səbəb var. Prezident Corc Buşdan başlayaraq hər bir Amerika administrasiyası Rusiya ilə münasibətləri bərpa etməyə çalışıb. Amma heç vaxt bu plan alınmadı və münasibətlər daha da pisləşib. Bununla belə, hər bir sonrakı prezident bu işdə uğur qazanacağına inanır. Çünki hər prezident özünü ən yaxşı danışıqlar aparan şəxs sayır. Prezident Riçard Niksonun Rusiya ilə Çin arasında əlaqələri kəsmək uğurunu yalnız indi əks formatda təkrarlamaq istəyi var. Nikson Çini SSRİ-dən qoparmağı bacardı, lakin bu, Sovet-Çin münasibətlərinin pisləşdiyi bir vaxtda idi. Çin indi Rusiyanın daxilinə ciddi şəkildə inteqrasiya olunub və onun üzərində əhəmiyyətli nəzarətə malikdir. Ona görə də, ABŞ-ın yeni lideri Donald Trampın istəklərinin yerinə yetəcəyi inandırıcı deyil”.
Bu sözləri ukraynalı ictimai xadim, publisist Valeriy Pekar Vaşinqtonun Ukrayna və Rusiya ilə bağlı siyasəti haqqında yazdığı analitik məqaləsində qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, Amerika administrasiyasını Rusiyanın nəhəng təbii sərvətləri cəlb edir ki, Vaşinqton sərfəli müqavilələr bağlamaq üçün istifadə edəcəyini düşünür: “Cin lideri yoldaş Si Cinpin də qeyd etdi ki, Rusiya köhnə dünya düzənini məhv etmək üçün döyülən bir ölkəyə bənzəyir. Yəni burada üç ölkənin maraqları üst-üstə düşür. Müharibəni Rusiya üçün fayda ilə başa vurmaq mümkün olarsa, o zaman ABŞ da oxşar işğalçılıq müharibələrinə başlaya bilər”.
“ABŞ, Rusiya və Çinin maraqlarının üst-üstə düşdüyü digər sahə Avropanın zəifləməsi və Amerikadan ayrılmasıdır. Çin üçün bu, ümumiyyətlə, onilliklər ərzində əlçatmaz olan xarici siyasətin əsas məqsədlərindən biri idi”, - Pekar vurğulayıb.
Publisist hesab edir ki, bir çox amerikalı üçün Rusiya postmodern dünyada ənənəvi dəyərlərin müdafiəçisi, nifrət etdikləri postmodern gündəmə qarşı duran əsl xristian ölkəsi kimi görünür: “Amerikalılar və ruslar öz ölkələrinin bir qədər oxşar olduğunu düşünürlər. Cəsur pionerlər tərəfindən inkişaf etdirilmiş və arzuolunmaz yerli sakinlərdən təmizlənmiş geniş ərazilər və s. Amerikalılar imperiyaları sevmirlər, lakin Rusiyanı imperiya hesab etmirlər. Çünki bu barədə demək olar ki, heç nə bilmirlər. Bura iki köhnə avtoritar liderin şəxsi simpatiyasını da əlavə edək. Güman edirəm ki, Tramp “mənfur” qurumları məhv etməyi və hakimiyyəti cəmləşdirməyi bacaran Putinə qısqanclıqla yanaşır”.
“Amerikalılar İsrailə rəğbət bəsləyirlərş Səbəblərini izah etmək istəmirəm, çünki çoxdur. Sadəcə bu rəğbəti Rusiya-Ukrayna münasibətlərinə proyeksiya edirlər – yalnız nədənsə burada İsrailin analoqu Rusiyadır, Ukrayna isə bir növ Qəzzadır, daimi problemlər mənbəyidir. Eyni şəkildə Hindistan Rusiyaya rəğbət bəsləyir, çünki onlar üçün bu, Hindistanın analoqudur, Ukrayna isə bir növ hərbiləşdirilmiş, düşmən, təxribatçı, zərərli Pakistandır. Həmçinin amerikalılar üçün Ukrayna üsyankar bir əyalətdir və onu durdurmaq lazımdır. Onlar Rusiya-Ukrayna müharibəsini Amerika Vətəndaş Müharibəsi ilə müqayisə edirlər, burada yaxşı şimallılar pis cənubluları məğlub etməli və nəhayət öz ərazilərində asayişi bərpa etməlidirlər”, - Pekar əlavə edib.
Onun bildirdiyinə görə, Amerikanın yeni administrasiyasında demək olar ki, Rusiya və ya Ukrayna haqqında həqiqətən heç nə bilmirlər: “Ənənəvi “beyin mərkəzləri”nin indi heç bir təsiri yoxdur. Rusiya onilliklərdir ki, Amerika torpaqlarında təbliğata sərmayə qoyur, bunu Ukrayna haqqında demək olmaz. "Rus studiyaları"nın ənənəvi çatışmazlıqları: rus pulu ilə işləmək, "böyük rus mədəniyyətinə" pərəstiş etmək və s. Amerikalılar nəinki onlar əsas oyunçuların dünya sistemini sabit, onun dəyişikliklərini isə arzuolunmaz hesab edirlər, həmçinin hesab edirlər ki, böyük dövlətlərin daha çox hüquqları var. İlk növbədə müstəsna maraq zonaları hüququ var. Düşünürlər ki, böyük dövlətləri ciddi sanksiyalarla, müsadirələrlə, liderlərin mühakimələri ilə, beynəlxalq təşkilatlarda statuslarının azaldılması ilə cəzalandırmaq olmaz. Bütün bunlar Amerika siyasətinin “nə qədər lazımdırsa” Ukraynanı dəstəkləməkdən vasitəçi mövqeyinə və daha da zəif olana birtərəfli təzyiq mövqeyinə keçməsinə gətirib çıxarır”.
“Çinə qarşı çıxmaq üçün Rusiyadan sadəcə istifadə etmək kifayət edərdi, lakin Rusiya Federasiyasının dağılması bu məqsədi əlçatmaz edəcək və Çini əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirəcək. Bu, ABŞ-da respublikaçıları və demokratları birləşdirir. Bir daha deyirəm: Rusiya Federasiyasının dağılması yaxınlaşır, lakin biz sürətli parçalanmanın aşkar əlamətləri ilə deyil, imperiyanı kifayət qədər uzun müddət bir yerdə saxlaya bilən, lakin sonsuza qədər olmayan imperiya "bağlarının" yavaş tənəzzülünün monoton funksiyasını görürük. Bir gün funksiya tez bir zamanda Rusiya imperiya gəmisinin altına düşəcək; bu kifayət qədər uzun müddətdən sonra baş verə bilər, ona görə də o ana qədər dözməliyik. Mən 2022-ci ildə yazmışdım ki, gün gələcək ABŞ Rusiyaya qarşı Ukraynaya dəstəyi dayandıracaq və Ukraynaya qarşı Rusiyaya dəstək verməyə başlayacaq. Xoşbəxtlikdən, indi Avropa kimi alternativ var”.
“Biz nə etməliyik? Birincisi, Ukraynanın potensialını, ilk növbədə, idarəetmə sistemində problemlərin miqyasına uyğun olmayan əhəmiyyətli dəyişikliklər vasitəsilə artırmalıyıq. İkincisi, Avropa ilə əlaqələri gücləndirməliyin. Çünki bizim müttəfiqlərimiz oradadır. Üçüncüsü, unutmayaq ki, amerikalıların yarısının Ukraynaya dəstəyi kifayət qədər yüksək olaraq qalır. Ona görə də, anti-Amerika təbliğatına uymadan ABŞ-dakı dostlarımızla əməkdaşlıq etməliyik. Dördüncüsü, ABŞ-dakı düşmənlərimizin baxışlarını yumşaltmaq və tədricən dəyişməyə çalışmalıyıq. Bunun üçün vaxt lazımdır, amma kimsə bunu etməlidir. Ən nəhayət, Rusiyanın müstəmləkəsizləşdirilməsi üçün ikiqat səylər göstərməliyik və təbliğat şüarı bu olmalıdır: Rusiya yoxdur – problem yoxdur”, - deyə publisist fikirlərini yekunlaşdırıb.