KARA KONCOLOS...
Bu gün, 10:54
Türk söylencelerinde 25 Aralıktan 5 Ocak'a kadar kötücül ruhların çıkacağına dair bir inanç vardır. Bu kötücül ruhlara "Kara Koncoloslar" adı verilir. Bu tarihler, gecenin en uzun olduğu dönemdir. Karabasan adı ile de bilinir.
Kanımca arkaik insan zihninde, gecelerin hiç bitmeyecekmiş gibi uzaması, karanlığın aydınlığa üstün gelme korkusu, bu tip söylencelerin oluşmasında etkili olmuştur.
Ayrıca Astrolojik açıdan da anlamlı buluyorum. Arkaik insanlar hiç bir söylenceyi ya da ikonografiyi, gökyüzündeki izdüşümünden bağımsız üretmezler. Yani mitolojilerin mutlaka kozmolojik bir bağlamı vardır.
Bu dönem SATÜRN'ün dönemidir. Yani Güneşin Oğlak burcuna geçtiği dönem. Satürn Türk İslam minyatürlerinde elinde kılıç ve "Kara" olarak resimlenir. Satürn elbette karadır, çünkü karanlığı ve en uzun geceyi simgeler. SATAN yani Şeytan kelimesi de SATÜRN'den türemedir. Satürn kötücül bir gezegen olarak bilinir. Ayrıca Yunan varyantında Kallikantzaros, Kara Koncoloslar "KEÇİ AYAKLI" olarak ifade edilir.
Türk söylencelerinde uzun soğuk kış gecelerinde ortaya çıkar ve dışarıdan tanıdık bir insan sesi ile evlere seslenirler. Yunan söylencelerinde Kallikantzaros olarak bilinir. Masallar ve mitolojiler göçler yoluyla yayılır ve ulaştıkları bölgenin kültür yapısına uyum sağlayarak varyantları ortaya çıkar.
Kozmolojik ve mevsimsel olaylar, insan hafızasında masalsı varlıklara dönüşerek yaşamaya devam eder. Eliade'nın dediği gibi “Simgelerin ve mitolojilerin kökeni, büyük kozmik ritimlerin beyin zarına doğrudan etkilerinin yol açtığı duyusal etkiler”dir. Jung'a göre de ilk arketipler, gökyüzünde kişilik ve karakter verilerek Tanrılaştırılan gezegenlerdir. Nuray Bilgili.