Nəhayət 7 sətri bizə gəlib çatmış mətnin türkcə açılışı mümkün oldu. Aşağıdakı kimi səslənir:
1. Ey, anta (sonra) şaiya (söz) açdı, şayeliz (söyleriz, ya dinleriz):
2. Çete (toplum, cəmiyyət) [tək] sevincək nətin (mövcud) Kinik* te
.....(de).
3. Atna* (Edenə), şəriətə - anınmı (inanımmı) bu sözə?
4. Suyun eş (soyuna, nəslinə dost, tais [ol]), ÖC! (Qisas!) Taxtaşım .....taxtımı) emce (imece - bölənim)!
5. Çinne (Qeyz et, Qəzəb yağdır!) və intoy (intihay – sonda) yenə
.....öyə uy (var)!
6. İşarəyə veşeya (vеsiке - güclü) ox [endir], o an, yenə (məğlub,
.....təslim ola).
7. Sana (hesab edə) [ki], Ateşdi dirəniş - [ah] nə çətə (səni dəstə,
.....kütlə sana, bütöv hesab edə səni...) !
*****
Məlum olur ki, sonuncu yalnız "O". yaxud "TH" işarəsi salamat qalmış 8-ci xətti də tam sıradan çıxmış 7 sətri oxuna bilən mətn ya El Ağsaqqalının, ya Elin, ya Oymağın düşmənlə döyüşə göndərdiyi gənc döyüşçüyə arzusu, ümidi həkk olunub. Ona, “Cəsur ol!, Düşməndən Öc (Bac) Al!” tapşırığının bir hissəsidir. Papirus yazısı barədəki mlumatda deyilir ki, mətn Vezuvi vulkanı yanındakı qəsəbədən tapılıb. U dövrdə Neapol şəhəri və onun ətrafı latınlıların əlində idi. Və çox gümna ki, döyüş etruskların sönuna çıxmış latınlılarla aparaılırmış ki, DÖYÜŞÇÜ GƏNCƏ yazılmış öyüd-nəsihət də u aralardan aşkar edilib.
***
QAYNARİNFO.AZ saytı yazır:
"Herkulanum Vezuvi vulkanik çöküntülərinin altında qalan İtaliya şəhərlərindən biridir. Bu şəhərcikdəki böyük bir villada olan yazılar 1750-ci illərdə başlayan qazıntılar zamanı aşkar edilib. Təəssüf ki, onların bəziləri ya məhv edilib, ya da kömür qalaqları ilə səhv salaraq atılıb. Daha sonra Neapol Milli Kitabxanasında saxlanılan yüzlərlə başqa papirus onları açmaq istəyərkən zədələnib. Qazıntılar zamanı tapılan bir neçə yüz fak rulonlarda qalır, heç açılmır, möhürlənib."
______________________________
• *ATNA – Eden deməkdir. Məşhur Eden bağlarından, yerdəki cənnətdən gedir söhbət.
• *Kinik – Kinikizm cərəyanına xidmət edənlərə deyilib. Guya klassik dövrdə Yunanıstanda yaranıb (göründüyü kimi, cərəyan Etrusklara məlum imiş) sonradan Hellin və Roman imperiyalarında geniş yayılmış və Mənşəni (Törəməni), həyatın sadəliyini, öz təbiətinə tabe olmaq, konvensiyalara hörmətsizlik etmək; öz həyat tərzini möhkəm müdafiə etmək, özünü müdafiə etmək bacarığı aşılayan fəlsəfi cərəyan olmuş Kinikizmə inancın təbliğinə həsr olunub. Hələlik bu qədər demək olar.
_____________________________
Çəkillərdə:
1. Papirus yazısının originalı
2. Sətirlərin tərəfimdən oxunuşu
3. Qısa lüğət
4. Dünən mətnin təqribi oxunuşu - Qaralama
Tariyel Azerturk
TEREF