"Mass General Brigham" sisteminin alimləri insan papillomavirusunun (HPV) səbəb olduğu baş və boyun xərçəngini simptomlar üzə çıxmazdan illər əvvəl aşkarlaya bilən yeni maye biopsiyası üsulu hazırlayıblar.

Bu barədə "EurekAlert" məlumat verib.

ABŞ-də HPV ilə əlaqəli baş və boyun xərçəngi bu cür halların təxminən 70%-ni təşkil edir və hər il onun rastgəlmə tezliyi artır. Uşaqlıq boynu xərçəngindən fərqli olaraq, bu şişlər üçün skrininq testləri yoxdur, ona görə də diaqnoz adətən şişin artıq böyüyüb limfa düyünlərinə yayıldığı mərhələdə qoyulur.

"HPV-DeepSeek" adlı yeni alət şişdən qana daxil olan DNT-nin virusunun mikroskopik fraqmentlərini axtarmaq üçün bütün genom ardıcıllığından istifadə edir. Komanda əvvəllər metodun klinikaya ilk dəfə gələn xəstələrin diaqnozunda 99% həssaslıq və spesifikliyə nail olduğunu göstərmişdi.

Yeni araşdırmada elm adamları 56 qan nümunəsini təhlil ediblər: 28-i illər sonra baş və boyun xərçəngi inkişaf edən insanlardan, 28-i isə sağlam könüllülərdən. "HPV-DeepSeek" gələcəkdə xəstəliyin aşkar edildiyi 22 nəfərdə virusun fraqmentlərini tapıb, halbuki nəzarət qrupunun bütün nümunələrində nəticə mənfi olub. Ən erkən müsbət nəticə diaqnozdan 7 il 8 ay əvvəl qeydə alınıb.

Maşın öyrənmə üsullarını tətbiq etdikdən sonra təhlilin dəqiqliyi artıb: diaqnozdan 10 il əvvəl toplanmış nümunələr də daxil olmaqla, gələcəkdə xəstəliyin aşkar edildiyi 28 nəfərdən 27-ni düzgün müəyyən etmək mümkün olub.

Müəlliflər vurğulayıblar ki, erkən aşkarlama yüngül müalicəyə imkan verəcək və xəstələrin həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıracaq. Nəticələr hazırda ABŞ Milli Sağlamlıq İnstitutu tərəfindən dəstəklənən ikinci genişmiqyaslı tədqiqatda sınaqdan keçirilir.

Araşdırma Milli Xərçəng İnstitutunun jurnalında dərc olunub.