Misir Qəzzaya İsrail keçidi ilə yardım maşınları göndərməyə razılaşıb
26-05-2024, 00:19
Misir cümə günü İsrailin əsas keçidi vasitəsilə Qəzza zolağına BMT-nin humanitar yardım yük maşınlarını göndərməyə razılaşdığını bildirib. Ancaq İsrailin cənubdakı Rəfah şəhərində artan hücumları fonunda döyüşlərin getdiyi bir vaxtda onların əraziyə daxil ola bilib-bilməyəcəyi bəlli deyil.
Qəzzada humanitar böhran artıb. Belə ki, BMT və başqa yardım agentlikləri iki həftə öncə İsrailin Rəfaha hücumu başlayandan bəri əraziyə daxil olan ərzaq və başqa malların sayının kəskin şəkildə azaldığını bildirib.
BMT və digər yardım agentlikləri ərzaq və digər malların girişinin kəskin şəkildə azaldığını söyləməsi ilə Qəzzada humanitar böhranı kəskinləşib. Cümə günü BMT-nin ali məhkəməsi – Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi – İsrailə Rəfah hücumunu dayandırmağı əmr edib, ancaq İsrail, çox güman ki, ona əməl etməyəcək.
Problemin mərkəzində hücum başlamadan əvvəl Qəzzaya gündə orta hesabla 300 yük maşını yardımın daxil olduğu iki əsas keçid dayanır.
İsrail qoşunları Misirlə sərhəddə yerləşən Rəfah keçidini ələ keçirib və keçid o zamandan bəri işləmir. Yaxınlıqda yerləşən İsraillə Qəzza arasındakı Kerem Şalom keçidi açıq qalıb və İsrail onun vasitəsilə hər gün yüzlərlə yük maşını göndərdiyini bildirir. Ancaq kommersiya yük maşınları uğurlu bir şəkildə keçsə də, BMT yardımı almaq üçün Kerem Şaloma keçə bilmədiyi deyir, çünki ərazidəki döyüşlər səbəbilə bunu etmək təhlükəlidir.
Nəticədə BMT bildirir ki, son 19 gündə keçiddən yalnız 143 yük maşını daxil olub. İsrail rəsmilərinin dediyinə görə,keçidin Qəzza tərəfində yüzləylə yük maşını toxunulmaz vəziyyətdə qalıb. Onlar bildirir ki, günah BMT-nin işçi qüvvəsi məhdudiyyətlərindədir. BMT və başqa yardım agentlikləri deyir ki, onlar hər gün Qəzzanın şimalındakı tək keçid və ABŞ-ın inşa etdiyi estakada vasitəsilə daxil olan daha az sayda yük maşınlarından asılıdırlar.
Təxminən 900,000 insan Rəfahdan qaçaraq Qəzzanın mərkəzi və cənubuna sığındığı bur vaxtda, humanitar qruplar fələstinlilərə yemək çatdırmağa çalışırlar. Yardım işçiləri xəbərdarlıq edir ki, Qəzza aclıq astanasındadır. BMT-nin əsan humanitar yardım agentliyi UNRWA ehtiyatları tükəndiri üçün Rəfahda ərzaq paylamağı dayandırıb.
Belə görünür Misirin açıqlaması sərhədin bir tərəfindəki siyasi maneəni aradan qaldırır.
İsrail Rəfah keçidini açıq saxladığın bildirir və Misiri keçid vasitəsilə yük karvanlarının göndərilməsini koordinasiya etməyə çağırıb. Misir isə İsrailin nəzarətinin daimi qalacağından qorxaraq bundan imtina edib və keçidə nazərətin yenidən fələstinlilərə qaytarılmasını tələb edib. Ağ Ev Misirə yük maşınlarının axınını bərpa etməsi üçün təzyiq göstərir.
Misir Prezidenti Abdel Fəttah Əl-Sissinin ofisi açıqlamasında bildirib ki, o, cümə günü ABŞ Prezidenti Co Baydenlə telefon danışığı zamanı Rəfah keçidinə həll tapılana qədər humanitar yardım və yanacaq daşıyan yük maşınlarının Kerem Şalom keçidinə getməsinə icazə verməyə razılaşıb.
Ancaq BMT-nin Misirdən gələn əlavə yük maşınlarına çıxış əldə edib etməyəcəyi hələ ki, aydın deyil.
UNRWA şərh istəyinə dərhal cavab verməyib. Agentlik cümə axşamı X-də “keçid təkrar açılsa və biz təhlükəsiz yollarla təmin edilsək, biz yenidən [Rəfahda ərzaq paylamağa] başlaya bilərik,” bildirib.