Bir yox, üç dəfə ali təhsil almağa məcbur qalacağıq

Qırçı, telefonçu, poçtalyon, liftçi, pinəçi, makinaçı, dəyirmançı və s. Bunlar 40-50 il öncə çox aktiv istifadə edilən və bu gün tarixə qovuşan sahələrdən bir neçəsidir. Onlardan əvvəl də ehtiyac duyulmadığı üçün sıradan çıxan sahələr olub, sonra da. Bu gün isə proses daha sürətli gedir. Çünki artıq Dördüncü Sənaye İnqilabı gerçəkləşməkdədir.

Düzdür, bəşər tarixinin üzləşdiyi hər bir sənaye inqilabı fiziki əməyi yüngülləşdirib, bir sıra sahələri sıradan çıxarıb, yenilərini gətirib. Amma Dördüncü Sənaye İnqilabının mürəkkəblik və miqyas cəhətdən daha böyük olacağı öncədən proqnozlaşdırılırdı və bu inqilabla sıradan çıxacaq sahələrin həddindən çox olacağı da bildirilirdi. Bəs cəmiyyətin texnoloji inkişafa uyğunlaşması prosesi necə gedir? Sürətli texnoloji inkişaf insan faktoruna ehtiyacı azaldırmı? Bu, insanların işsizliyinə, bundan yaranan depressiyalara səbəb ola bilərmi?

"SAHİL” İnformasiya Texnologiyaları şirkətinin rəhbəri, İT mütəxəssisi Vahid Qasımov bildirdi ki, növbəti 10 il ərzində 300-dən çox ixtisasa ehtiyac qalmaya bilər:

"Hələ 5 il bundan öncə futuristik proqnoz var idi ki, hazırda mövcud olan onlarla ixtisasa 2020-ci ilə qədər ehtiyac qalmayacaq, 2030-cu ilə qədər isə 300-ə yaxın ixtisas silinə bilər. Bu siyahıda mühasib, tərcüməçi, turizm sektorundakı sahələrin bir çoxu, çağrı mərkəzi əməkdaşları, fəhlələr və s. var idi. Mexaniki və çox da zehin müdaxiləsi tələb etməyən sahələrdə bu dəyişikliyi çox görəcəyik. Mühasib və tərcüməçiləri də misal çəkdim. Onları süni intellekt əvəz edəcəyinə görə, xidmətlərinə ehtiyac olmayacaq. Məsələn, sinxron tərcüməçiyə 1 saatlıq tərcümə üçün 200 manat ödəyirlər. Ancaq 300-400 dollarlıq bir cihaz almaqla, bu problem birdəfəlik həll ediləcək. "Google translate”i misal gətirib robot tərcümələrin keyfiyyətinin heç də yaxşı olmadığını deyə bilərlər. Bu, pulsuzdur, ona görə keyfiyyəti yüksək deyil. Amma professional sistemlərin - hansılar ki, pulludur – keyfiyyəti olduqca yaxşıdır. Həmin proqramlarda hələ ki, Azərbaycan dili dəstəyi yoxdur, amma rus, ingilis, çin, fransız, ispan, ərəb və s. dillər var. Bir neçə ildə sonra Azərbaycan dili də olacaq, özü də çox yaxşı keyfiyyətdə. Sadəcə vaxt məsələsidir”.