Gölləri qurudub bina tikən şirkətlərin YARATDIĞI TƏHLÜKƏ...
30-11-2024, 12:32
Göllərin qurudulub yerində hündürmərtəbəli binaların inşa edilməsi ekosistem və infrastruktur üzərində böyük təhlükələr yaradır.
Bizimxeber.az bildirir ki, göllər yalnız su ehtiyatlarını tənzimləmək üçün deyil, həm də yerli ekosistemi qoruyan və balansda saxlayan mühüm təbii elementlərdir. Onların qurudulması və yerində yüksək tikililərin inşa edilməsi, ciddi ekoloji və geoloji problemlərə səbəb olur.
Göllər və su hövzələri, təbii olaraq torpağın sıxılmasını və yeraltı su səviyyəsini tənzimləyən ekosistemlərdir. Göllərin qurudulması ilə torpaq, suyun təzyiqindən və balansından çıxaraq zəifləyir, bu da torpağın strukturunun dəyişməsinə və sıxılmasına səbəb olur.
Hündürmərtəbəli binaların tikintisi, belə zəifləmiş torpaqlar üzərində əlavə yük yaradaraq torpağın batmasına və ya struktur dəyişikliklərinə yol açır. Nəticədə, binaların çöküşü, çatların meydana gəlməsi və digər infrastruktur problemləri yarana bilər.
Göllər, yalnız su ehtiyatlarını təmin etməklə kifayətlənmir, eyni zamanda zəngin bioloji müxtəlifliyi dəstəkləyən təbii yaşayış sahələridir. Bu sahələrdə bir çox su canlıları, bitkilər və digər ekosistem üzvləri yaşayır və inkişaf edir. Gölün qurudulması, bu canlıların həyatını sona çatdırır, ekosistemi pozur və suyun təmizlənməsi funksiyasını yerinə yetirən təbii balansı dağıdır. Bu dəyişikliklər, ekosistemlərin təkcə bioloji müxtəlifliyinə deyil, həm də suyun keyfiyyətinin qorunmasına mənfi təsir edir.
Göllər həmçinin, suyun təbii şəkildə yığılması və daşqınların qarşısının alınması üçün mühüm rol oynayır. Su hövzələrinin qurudulması, bu təbii su idarəetmə sistemlərini pozur. Hündürmərtəbəli binaların tikintisi isə əlavə olaraq, suyun təbii axışını əngəlləyərək daşqın risklərini artırır. Yağışlar və qar əriməsi zamanı suyun sürətlə axması, yerli daşqınlara səbəb ola bilər və bu, tikililərə ciddi zərər vuraraq ətraf mühitin dəyişməsinə yol açar.
Göl sahələrinin qurudulması, bu təbii təmizləmə prosesini pozur. Bunun nəticəsində yeraltı su ehtiyatları çirklənə bilər. Kanalizasiya və su təchizatı sistemlərinin düzgün qurulmaması və ya zamanla sızmaların meydana gəlməsi, yeraltı suyun çirklənməsinə yol açaraq həm içməli su ehtiyatlarını, həm də ətraf mühiti zədələyə bilər.
Göllər, yerli mikroiqlimi tənzimləyərək ətraf mühitin temperaturunun normallaşmasına kömək edir. Onların qurudulması, yerli iqlim şəraitinin dəyişməsinə və istilik adalarının yaranmasına səbəb ola bilər. Hündürmərtəbəli binalar, günəş işığının yerə çatmasını əngəlləyərək hava dövranını pozur. Bu dəyişikliklər, hava keyfiyyətinin pisləşməsinə, istilik dalğalarının yaranmasına və insanların sağlamlığına mənfi təsir göstərir.
Göl sahələri, seysmoloji aktivlikdən təsirlənməyən və təbii olaraq torpaq təzyiqini balanslaşdıran sahələrdir. Lakin bu sahələrdə inşaat işləri aparıldıqda, yerə əlavə yük tətbiq olunur. Əgər bu sahələr seysmoloji aktiv ərazilərdirsə, yeraltı qüvvələrin təsiri nəticəsində binaların çöküşü və zəlzələlərin baş verməsi riski arta bilər. Bu səbəbdən göl yerində tikinti aparılacaq sahələrdə əvvəlcədən risklər nəzərə alınmalıdır.
Qısa müddətli mənfəət və inkişaf məqsədilə təbii ehtiyatların istismarından çəkinmək, daha davamlı və ekoloji cəhətdən balanslı layihələrə üstünlük vermək, gələcək nəsillər üçün sağlam və təhlükəsiz yaşayış mühiti yaradılmalıdır.
Elə isə maraqlıdır, Bakıda hansı şirkətlər gölləri qurudaraq yerində hündürmərtəbəli binalar tikir və tilib. Bu binaların tikilməsinə hansı dövlət qurumları və hansı əsaslarla icazə verib.
Ölkə mətbuatında yer alan məlumatlarda qeyd olunur ki, Kristal Abşeron şirkəti “Qanlı Göl”ü qurudaraq yerində hündürmərtəbəli binaların tikintisini həyata keçirir. Ümumiyyətlə, "Kristal Abşeron" Bakıda ən çox hündürmərtəbəli binaların tikintisini həyata keçirən şirkətlərdən birincisi kimi tanınır. Bu faktlarla bağlı şirkət gölün qurudulmasını təkzib etsə də, Vkipediyada gölün qismən qurudulduğu təsdiqlənir.