Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberqin iştirak etdiyi dördtərəfli görüşdən sonra Türkiyə NATO-nun Madriddə keçirilən sammitində iki ölkənin alyansa üzv kimi qəbul olunmasına səs verəcək.

Bunun qarşılığında İsveç və Finlandiya Türkiyənin PKK terror təşkilatına və Fətullah Gülənə bağlı hərəkatın üzvlərinin fəaliyyətini şərait yaratmamaq barədə razılığa gəlib. NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberqin də iştirak etdiyi görüşdə Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Finlandiya Prezidenti Sauli Niinistö, İsveçin Baş naziri Maqdalena Andersson arasında müzakirələr aparılıb.

Görüşün sonunda Türkiyə, İsveç və Finlandiya arasında üçtərəfli memorandum imzalanıb. Razılaşmanın tam mətni artıq məlum olub.
NATO sammitinin keçirildiyi Madriddəki İFEMA Konqres Mərkəzində keçirilən hazırlanmış sənədin Türkiyənin xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu, Finlandiyanın xarici işlər naziri Pekka Haavisto və İsveçin xarici işlər naziri Ann Linde imzalayıb.

Sənəddə bildirilir ki, Türkiyə, Finlandiya və İsveç nümayəndələri NATO Baş katibinin yardımı ilə bir sıra məsələlərdə razılığa gəliblər. Türkiyə, Finlandiya və İsveç Şimali Atlantika Alyansının yaradılması haqqında 1949-cu il Vaşinqton Müqaviləsində təsbit edilən prinsip və dəyərlərə sadiq olduqlarını bəyan etdilər. Finlandiya və İsveç Türkiyənin gələcək NATO müttəfiqləri kimi Ankaranı onun milli təhlükəsizliyinə qarşı bütün təhdidlərə qarşı mübarizədə tam dəstəkləyirlər.

Müqavilələrin bir hissəsi olaraq Finlandiya və İsveç Türkiyədə qadağan edilmiş Kürdüstan Fəhlə Partiyasına (PKK) və onun Suriyadakı qollarına, eləcə də Türkiyə hakimiyyətinin terrorçu hesab etdiyi Fətullah Gülənin (FETÖ) təşkilatına dəstək verməyəcək. Türkiyə həmçinin, Finlandiya və İsveçin milli təhlükəsizliyinə qarşı bütün təhdidlərə qarşı mübarizədə onlara tam dəstək verir. Hər iki Skandinaviya ölkəsi PKK-nın və bütün digər terror təşkilatlarının və onların qollarının, həmçinin filiallarında və cəbhə təşkilatlarında iştirak edən və ya onlarla əlaqəli olan şəxslərin fəaliyyətlərinin qarşısını almağı öhdəsinə götürür.

Memorandumda qeyd olunur ki, Finlandiya Cinayət Məcəlləsinə 2022-ci il yanvarın 1-dən qüvvəyə minmiş bir sıra düzəlişlərlə cəzalandırılan terror cinayətləri siyahısına yeni fəaliyyətlər əlavə edib. Bununla belə, xatırladılır ki, ictimai şəkildə terrora çağırış hərəkətləri ayrıca cinayət kimi cəzalandırılır.

Memorandumda İsveç təsdiq edir ki, 2022-ci il iyulun 1-dən yeni və daha effektiv Terrorçuluq Cinayətləri Aktı qüvvəyə minəcək və hökumət antiterror qanunvericiliyini gücləndirməyə davam edəcək. Türkiyə, Finlandiya və İsveç daha sonra bu ölkələr arasında milli silah embarqolarının olmadığını bildirib. İsveç NATO müttəfiqlərinə silah ixracı ilə bağlı milli qanunvericiliyinə müvafiq düzəlişlər edir. Gələcəkdə Finlandiya və İsveçdən hərbi məhsulların ixracı müttəfiqlərin həmrəyliyi ruhunda və Vaşinqton sazişinin 3-cü maddəsinin ruhuna uyğun olaraq həyata keçiriləcək. Sənəd terrorçuluq, mütəşəkkil cinayətkarlıq və digər ümumi çağırışlarla mübarizədə konsensus əsasında əməkdaşlığı gücləndirmək üçün tərəflərin konkret addımlarını nəzərdə tutur.

Onlar bütün səviyyələrdə, o cümlədən hüquq-mühafizə və kəşfiyyat orqanlarında dialoq, əməkdaşlıq üçün strukturlaşmış hökumətlərarası mexanizm yaradacaqlar. Finlandiya və İsveç NATO-nun müvafiq sənədlərinin və siyasətlərinin müddəalarına uyğun olaraq, terrorçuluğa qarşı qətiyyətlə mübarizə aparacaq və qanunvericiliklərini müvafiq olaraq gücləndirmək üçün bütün lazımi addımları atacaqlar. Helsinki və Stokholm Ekstradisiya üzrə Avropa Konvensiyasına uyğun olaraq, Ankaranın terrorda şübhəli bilinən şəxslərin deportasiyası və ya ekstradisiyasına dair müraciətlərinə operativ baxılması üçün Türkiyənin təqdim etdiyi məlumatları, sübutları və kəşfiyyat məlumatlarını nəzərə alacaq.

Finlandiya və İsveç araşdırmalara başlayacaq və PKK terror təşkilatının, onun bütün qolları və cəbhə təşkilatları tərəfindən maliyyə vəsaiti toplama və işə götürmə fəaliyyətlərini qadağan edəcək. Finlandiya və İsveç Türkiyənin və Avropa İttifaqına daxil olmayan digər müttəfiqlərin Aİ-nin hazırkı və gələcək Ümumi Təhlükəsizlik və Müdafiə Siyasəti təşəbbüslərində, o cümlədən Türkiyənin PESCO layihəsində iştirakında mümkün qədər geniş şəkildə iştirakını dəstəkləyəcəklər. Bu addımları həyata keçirmək üçün Türkiyə, Finlandiya və İsveç Xarici İşlər, Daxili İşlər və Ədliyyə nazirlikləri, kəşfiyyat xidmətləri və təhlükəsizlik orqanlarının ekspertlərinin iştirakı ilə Daimi Birgə Mexanizm yaradacaq. Daimi Birgə Mexanizm digər ölkələrin iştirakı üçün açıq olacaq. Madriddə keçirilən sammitdə Türkiyə Finlandiya və İsveçin alyansa qəbulunu təsdiqləyərək NATO-nun açıq qapı siyasətini dəstəklədiyini bəyan edib. //cebhe//