Yaponiya ilə müharibə zamanı Penq Dehuai 8-ci Ordunun komandirinin müavini təyin edilmiş, eyni zamanda Çin Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Şimali Çin Bürosunun katibi vəzifəsində çalışmışdır. Hərbi rəhbər kimi istedadı sayəsində Penq Dehuai tez bir zamanda ÇKP rəhbərliyində nüfuz qazandı. 1949-cu ildə Çin Xalq Respublikası yarananda 51 yaşlı Penq Dehuai Mərkəzi Xalq Hökumətinin üzvü oldu. Xalq İnqilabi Hərbi Şurasının sədr müavini vəzifəsində çalışdı. Bundan əlavə, Penq Dehuayinin təşəbbüsü ilə Çin Xalq Azadlıq Ordusunda hərbi rütbələr sistemi yaradılmışdır ki, bu da qoşunların idarə edilməsi prosesini xeyli asanlaşdırmışdır. Peng Dehuai özü 1955-ci ildə Çin Xalq Respublikasının marşalı hərbi rütbəsini alıb…

ÇXR-in müdafiə naziri postunu tutan Penq Dehuai ölkənin siyasi quruluşu ilə bağlı fikirlərini bildirməkdən çəkinməyib. Xüsusilə, o, Mao Zedonu tənqid etməkdən azad olan bir neçə yüksək səviyyəli Çin siyasətçilərindən biri idi. Çin Kommunist Partiyasının 1956-cı ildə keçirilən 8-ci Qurultayında Penq Dehuai ölkədə inkişaf edən Mao Zedunun şəxsiyyət kultunu kəskin və hərtərəfli tənqid etdi. Xüsusilə, o, Çin Kommunist Partiyasının Nizamnaməsindən partiyanın nəzəri əsası kimi Mao Tszedunun ideyalarına dair müddəanın çıxarılması təklifini dəstəkləyib. Bundan əlavə, Penq Dehuai PLA hərbçilərinin andında Mao Zedunun adının hallanmasına qarşı çıxıb…

Peng Dehuai çox böyük hərbi xidmətlərə malik olduğundan və ümumilikdə ÇXR-in birbaşa qurucularından biri olduğundan o, ÇKP Mərkəzi Komitəsinin Siyasi Bürosundan çıxarılmadı. Lakin ÇXR-in müdafiə naziri vəzifəsindən uzaqlaşdırılması marşalı silahlı qüvvələrdəki vəziyyətə birbaşa təsir etmək imkanından məhrum etdi. Növbəti il, 1966-cı ildə Çində Mədəni İnqilab baş verəndə, sədr Maonun xətti ilə razılaşmamaqda şübhəli bilinən hər kəsi hədəf aldı. İlk şübhəlilərdən biri, əlbəttə ki, Peng Dehuai’nin özü idi. Qırmızı qvardiyaçılar xalq azadlıq müharibəsinin qəhrəmanı marşalın evinə soxularaq Penq Dehuayı ələ keçirərək Pekinə aparırlar. Məşhur hərbçi həbsxanaya salındı. 1973-cü ildə həbsxanada olan bir marşala xərçəng diaqnozu qoyuldu. 29 noyabr 1974-cü ildə marşal Penq Dehuai vəfat etdi. Onun cəsədi yandırıldı və küllər gizli şəkildə Sıçuana göndərildi ( dəyişdirilmiş şəxsi məlumatlarla)…

Marşal Penq Dehuainin reabilitasiyası yalnız 1978-ci ildə – Mao Zedunun ölümündən və ÇXR-in daxili siyasi həyatında tədricən dəyişikliklərin başlanmasından sonra baş verdi. Peng Dehuainin mirası – Çin Xalq Azadlıq Ordusu hazırda planetin ən güclü ordularından biridir. Və mərhum marşal, həyatının faciəli başa çatmasına baxmayaraq, bu vəziyyətə ən birbaşa töhfə verdi…

Pərviz Əliyev, çinşünas