Gülnar Hatun(Büyük Ece) 731 yılında Horasan’ın Merv Kenti’nin Dörtkuyu Köyü’nde doğdu. Babası Yahşi Bey, anası Duru Han, her ikisi de Batı Göktürk Hakanı Buhtu Han’ın torunlarıdır. Oymakları, Altay Dağları yöresindeki Gülnar, Kâhta, Konur dolaylarından Dörtkuyu’ya gelip yerleşti. Yahşi Bey ve Duru Han kız olan ilk çocuklarına, çok sevdikleri sılaları Gülnar Kenti’nin adını verdiler.
O zamanlar Horasan’ı son Emevi Halifesi ikinci Mervan’ın komutanı Seyyar yönetiyordu. 728 yıllarında Seyyar, Merv dolaylarında Türkçe konuşmayı, türkü söylemeyi, kızların çarşafsız dolaşmasını, bir araya gelmelerini yasakladı. Loncaları kapattı. Yasaklara uymayan ve durumu protesto eden Türk'lerden onbinlercesini toplayıp Çukurova’ya yerleştirdi. Bunlar(Yüreğirliler) Emeviler’le Bizanslılar arasında tampon olacaklardı.
Emevi’lerin bu baskıcı ve zorba yönetimlerine karşı sürekli tepkiler gösteriliyordu. Ama asıl örgütlü tepki Gülnar Hatun ile okul arkadaşı olan Yırbağı’dan geldi. Gülnar Hatun ve Yırbağı ülkeleri Horasan’dan Araplar’ı çıkarmak için çok çalıştılar. Emeviler’in komutanı Seyyar tarafından Gülnar Hatun’un babası Yahşi Bey ile Yırbağı’nın babası Usman Bey de bir çarpışmada öldürüldüler. Araplar 280 Oymak Beyini kestiler. Ama Yırbağı, babasının yerine Horasanlı Ebu Müslim adıyla büyük bir komutan oldu. Emeviler’in çöküşünü Abbasiler’in kuruluşunu sağladı. En büyük yardımı da oymakları ile birlikte Gülnar Hatun’dan gördü. 750 yılında Abbasi Halifeliği’ne Cafer Mansur getirildi. 29 yaşındaki Horasanlı Ebu Müslim(Yırbağı) halife tarafından kurdurulmuş bir tuzakla öldürüldü.
Babasının ve nişanlısı Yırbağı’nın öldürülmesi üzerine Gülnar Hatun Halife’ye başkaldırdı. Tüm Türkmen Oymakları’nı birleştirdi. 765 yılında oymakları ile birlikte göç halinde saldırıya geçti. Uzun ve çetin yürüyüşlerle İran ve Irak üzerinden geçtiler.
Yürümekten bıkmayan bu göçerlere YÖRÜK dendi. Yörükler, obalarıyla, sürüleriyle, atlarıyla, çadır yüklü katırlarıyla, kadın, erkek, çocuk ve savaşçılarıyla topyekûn yürüyorlardı.
Yörükler Toroslar’a doğru çekildi. 769 Nisan ayında Gülek Boğazı dolayında Halife Mansur’un casusları Gülnar Hatunu öldürdüler. Böylece Türk Arap düşmanlığı doruğa ulaştı. Güvensizlik sürüp gitti. Müslümanlığı kabul etmiş olan birçok Türk Obası Hristiyan oldu. Birçokları eski dinlerine geri döndü.
Eski Yörükler(ilk gelen boylar) Urum’a girmişti. Anadolu’da her varılan yerin bir ilerisine (batısına) Urum denirdi. Urum;(İran, Makedonya, Arap, Yunan, Ermeni karışımı) İon’ların egemenliğindeydi. Türkler her gittikleri yerde İonlar’la komşu oluyor, alış-veriş ediyorlardı. Toprağa yerleşenlere Avşar dediler. Mut İlçesi üstünden Göksu Irmağı’nı geçerek Anamur’a kadar olan topraklara, hem eski kentlerinin, hem de Büyükece’nin adı olan Gülnar adını verdiler.
Gülnar Hatun’un ana tarafı Gülnar İlçesi’ne, baba tarafı Kızılca köyü ile Anamur İlçesi’ne kondular. Birçok Boy’da Muğla’ya kadar uzandı.
1071 den sonra Alparslan’la, 1229-1231’de Celaleddin Harzemşah’la gelen Yörüklere Yeni Yörük denir. Yeni Yörüklere Purgulu da denir. Savaşçı anlamına gelir. Onlar da Oğuzların Bozok kökenindendir.
Türkmenler (Yörükler) Anadolu’ya geldikçe ve yerleştikçe İonlar, Bizanslılar giderek kıyılara çekildi. O zaman Maraş-Adana-Muğla arasına Avşar Eli denirdi. Oğuzların bir adıda Afşar: Avşar idi.
Derleme: Ahmet Günel
Kaynak : http://www.anamurhaber.com/.../gulnar-hatun-efsanesi.html