Dəmir əskikliyi və buna bağlı yaranan anemiya, dünyada olduğu kimi Azərbaycanda da xüsusilə qadınlar arasında geniş yayılıb. Həkimlər, hər beş qadından birində demir çatışmazlığına rast gəlindiyini bildirirlər. Qadınlarda bu problemin daha çox görülmə səbəbləri arasında aylıq menstrual qanaxmalar və tez-tez baş verən hamiləliklər göstərilir.

TEREF xəbər verir ki, müalicə olunmadıqda ürək çatışmazlığı da daxil olmaqla ciddi sağlamlıq fəsadlarına yol aça bilən dəmir əskikliyi həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə aşağı sala bilir.

Dəmir qandakı oksigeni daşıyan hemoglobin molekulunun istehsalı üçün vacibdir. Eyni zamanda immunitet sistemi və zehni fəaliyyətlər üçün də əhəmiyyətlidir. Qidalarla kifayət qədər dəmir qəbul edilməməsi və menstrual qanaxmalarla bədənin dəmir itirməsi bu əskikliyə səbəb ola bilər. Müalicə olunmadıqda ürək çatışmazlığına qədər irəliləyə bilən bu ciddi sağlamlıq problemi hər 5 qadından birində müşahidə edilir. Gündəlik həyatın sürətli ritmi içində qadınlar çox vaxt bu əskikliyi və onun yaratdığı fəsadları görməzlikdən gəlirlər. Dünyada da ən çox rast gəlinən anemiya (qan azlığı) növü olan dəmir əskikliyi anemiyası qadınlarda daha geniş yayılıb. Aybaşı ağrılarına görə tez-tez ağrıkəsici istifadə olunması da demir əskikliyini artırır. Bəzən isə bu problem daha ciddi xəstəliklərdən – mədə-bağırsaq sistemi xəstəlikləri və ya xərçəngdən qaynaqlana bilər. Bu səbəblə risklərin qiymətləndirilməsi və vaxtında tədbir görülməsi vacibdir.

Dəmir əskikliyi həyat keyfiyyətini aşağı salır
Qansızlıq zamanı orqanizmdə oksigenin yetərli miqdarda daşınmaması müxtəlif orqanlarda funksional problemlərə səbəb olur və bu da həyat keyfiyyətini aşağı salır. Müalicə olunmadıqda ürək çatışmazlığına qədər gedə bilən ağır fəsadlar yarana bilər. Çox vaxt qadınlar bu əlamətləri gündəlik həyatın yorğunluğuna bağlayaraq həkimə müraciət etmirlər. Halbuki qan azlığı hamilə qalmağı çətinləşdirə, hamiləlik dövründə erkən doğum və aşağı riski yarada bilər. Həmçinin doğum sonrası depressiya riski artar, körpənin psixoloji və zehni inkişafı da mənfi təsirlənə bilər.

Bu əlamətlər qan azlığının xəbərçisidir:

Solğun dəri

Halsızlıq, tez yorulma

Daimi gərginlik, bədbinlik

Ürəkdöyünmə

Nəfəs darlığı

Baş ağrısı, başgicəllənmə, göz qaralması

Anlama və diqqət zəifliyi

Tez-tez qızdırma və infeksiya keçirmək

Sümük və oynaq ağrıları

Saç və dırnaqlarda zəifləmə

Dodaq kənarında çatlar

İştahsızlıq, dad hissinin azalması

Torpaq, əhəng, təbaşir yemək istəyi

Qan azlığına qarşı necə qidalanmalı?

Dəmirlə zəngin qidalar qan hüceyrələrinin istehsalına dəstək verir və qan azlığını aradan qaldırmağa kömək edir. Qırmızı ət, yumurta, doşab, quru paxlalılar, quru meyvələr, fındıq, fıstıq, tünd yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər bu baxımdan çox faydalıdır. Lakin çoxlu miqdarda kalsium qəbul etmək dəmirin sorulmasını azalda bilər. Əvəzində C vitamini tərkibli qidalar – məsələn, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər və acı bibər – dəmirin orqanizmdə istifadəsini artırır. Bu səbəblə yumurta, ət və balıqla yanaşı C vitamini ilə zəngin tərəvəzlər də mütləq menyuda yer almalıdır.

Pravda.az