TAHTI KORUYAN KADIN: ALTUNCAN HATUN
30-11-2023, 15:44
Selçuklu devletinin ciddi ve tehlikeli bir duruma sürüklenmekte olduğunu anlayan Sultan Tuğrul, beraberindeki az bir kuvvetle derhal Nusaybin'den ayrılarak İbrahim Yinal'ı izlemeye başladı; Bu arada sultan, veziri Amidülmülk Kündüri, karısı Altuncan Hatun ve oğulluğu Enuşirvan'ı bir miktar kuvvetle Arslan Besasiri'ye karşı Bağdat savunmasına göndermeyi ihmal etmedi. Böylece kuvvetleri oldukça azalan Sultan Tuğrul, süratle hareket ederek İbrahim Yınal'dan önce Hemedan'a ulaştı (Kasım 1058). Burada yapılan savaşta sultan, kardeşi Ertaş'ın oğulları Mehmet ve Ahmet'in kendisine katılmasıyla kuvvetleri 30 bini bulan İbrahim Yınal karşısında yenilgiye uğrayıp Hemedan kalesine çekildi; çok geçmeden de burada onun tarafından kuşatıldı.
Çok sıkışık bir duruma düşen Sultan Tuğrul mektuplar yazarak veziri Amidülmülk Kündüri, karısı Altuncan Hatun ve Enuşirvan'dan "askerleriyle birlikte kendisine süratle yardıma gelmelerini" bildirdikten başka, Merv'de ağır hasta bulunan kardeşi Çağn Bey'e de bir mektup göndererek acele olarak yardım göndermesini" bildirdi.
Bu arada durumun böyle ciddileşmesi sebebiyle vezir Kündürî, Enuşirvan'ı Sultan ilan etmek bile istiyordu. Fakat Altuncan Hatun, oğlunu ve Kündürî'yi hapse atmak için harekete geçince vezir Ahvaz'a kaçtı, yakalanan oğlu Enuşirvan ise zincire vurularak hapsedildi.
Böylece saltanat sorununu bertaraf eden Altuncan Hatun, beraberinde emir İnanç, Ömer ve sultana sadık emirler ve Türkmenler olduğu halde, derhal ve süratle eşinin yardımına, Hemedan'a hareket etti. Çağrı Bey de oğulları Kavurt, Alp Arslan ve Yakuti'yi kalabalık bir orduyla kardeşine Hemedan'a gönderdi. İbrahim Yınal, ikinci savaşta kesin bir şekilde yenildi ve esir alındı ardından da Türk töresi gereğince kendisine katılan hanedan mensupları ile birlikte yayının kirişi ile boğularak öldürüldü.
Kaynak: Ali Sevim, Erdoğan Merçil, Selçuklu Devletleri Tarihi (Siyaset, Teşkilat ve Kültür), s. 55-56.
Kutay Oğuzalp