11. ve 13. yüzyıllar arasında Avrasya bozkırlarında hâkimiyet kuran Kıpçak Türkleri, sadece savaşçı cesaretleriyle değil, aynı zamanda metal işçiliğinde ulaştıkları zarafetle de dikkat çeker. Özellikle savaş maskeleri ve miğferleri, düşman üzerinde psikolojik üstünlük kurmak ve savaşçıyı fiziksel olarak korumak amacıyla geliştirilmişti.
Bu maskeler, badem biçimli göz açıklıkları, belirgin kaş çizgileri, simetrik bıyık kabartmaları ve damgalı desenleri ile hem estetik hem de işlevsel birer zırh unsuruydu. Kıpçak Türklerine ait maskeler, genellikle yüzü tamamen örten, tunç veya demirden yapılmış, üst kısmı sivri miğferlerle bütünleşik biçimde kullanılırdı.
Günümüzde bu maskelerin bazı örnekleri, popüler kültürde “V for Vendetta” filmindeki Guy Fawkes maskesiyle benzerlikler taşıdığı için dikkat çekiyor. Her iki maske de güçlü simetriye, anlam yüklü yüz ifadelerine ve tanınmazlık sağlayan sert çizgilere sahiptir. Her ne kadar biri Orta Çağ Avrasya bozkırlarından, diğeri modern distopyalardan gelse de "anonim yüz" ve "direniş" imgesi iki kültürel objede kesişiyor.
Kaynak: Yatsenko, S.A. (2013). On Some Ethnic Peculiarities of Warfare and Arms in the Kipchak World. In: Warfare in Inner Asian History (500–1800), Brill.
Türkçe Tarih
TEREF