Min illər boyu insanlığın ən böyük miflərindən biri sayılan Amazon meşələrinin dərinliklərində gizli şəhərlərin mövcudluğu artıq mif deyil.
2025-ci ilin iyulunda aparılan süni peyk və lidar skanları nəticəsində Braziliyanın Acre bölgəsində yüzlərlə planlı şəkildə salınmış yaşayış məntəqələri aşkarlanıb. Bu şəhərlər təxminən 2500 il əvvələ — klassik Maya və İnk sivilizasiyalarından daha qədim dövrə aiddir.

Yeni texnologiyalar torpağın sıx meşə qatı altındakı relyefi ortaya çıxararaq, insan əli ilə düzəldilmiş yolları, şaquli və paralel planlanmış binaları və hətta dini məqsədlər üçün tikildiyi düşünülən piramidal strukturları müəyyən edib. Alimlər bu tapıntının dünya tarixini dəyişəcək qədər əhəmiyyətli olduğunu bildirirlər. Çünki bu, o deməkdir ki, Amazon ərazisində yüksək təşkilatlanmış, şəhərsalma bilən və torpaqdan sistemli istifadə edən bir mədəniyyət olub — indiyə qədər bilinməyən qədim bir super-sivilizasiya.

Bu şəhərlər dağılmış daşlardan yox, torpaqdan və ağaclardan tikilib. Bu da arxeoloqların onları əvvəlcədən kəşf edə bilməməsinin əsas səbəbi sayılır. Ancaq qədim yolların struktur baxımından Roma yollarına oxşaması, bu mədəniyyətin nə qədər sistemli və geniş yayıldığını sübut edir. Arxeobotanik analizlər isə həmin cəmiyyətin kənd təsərrüfatında da yüksək səviyyəyə çatdığını, hətta biomühəndislik üsulları ilə “terra preta” adlanan süni zəngin torpaq yaratdıqlarını ortaya çıxarıb.

Bu mədəniyyətin izləri yerli əfsanələrdə də mövcuddur. Amazon qəbilələrinin danışdığı “Meqaşehir” və “Gizli padşahlıq” hekayələri uzun illər “şaman nağılı” hesab edilib. İndi isə həmin nağılların real geocoğrafi izlərini tapmaq mümkündür. Tapılan şəhərlərdən birində insan qalıqları ilə yanaşı, üzərində göy cisimləri və qəribə simvollar olan daş abidələr də aşkarlanıb. Onların hansı mədəniyyətə aid olduğu hələ də müəyyən edilməyib.

“DogruXeber.az” xəbər verir ki, beynəlxalq arxeoloqlar bu tapıntıları “21-ci əsrin ən möhtəşəm kəşfi” adlandırır. Braziliya hökuməti isə əraziyə girişə müvəqqəti məhdudiyyət qoyaraq, ərazini UNESCO-nun dünya irsi siyahısına daxil etdirmək üçün işlərə başlayıb. Amazon meşələri bu gün təkcə təbiət yox, həm də tarix və sivilizasiya baxımından yeni bir dövrə qapı açır.