Uzun müddətdir ki, problemlərlə üzləşən Türkiyə iqtisadiyyatını 2024-cü ildə nə gözlədiyi də maraq doğurur.

"Cebhe.info" xəbər verir ki, mütəxəssislər 2024-cü ilin Türkiyə iqtisadiyyatı üçün kritik bir il olacağını təxmin edirlər. Sərt pul siyasətinin 2024-cü ildə də davam edəcəyi gözlənilsə də, bu vəziyyətin artım proqnozu üzərində aşağı istiqamətli təzyiq yaratması gözlənilir. Bu vəziyyət ortamüddətli proqramın (OMP) hədəflərində də öz əksini tapıb.

Türkiyə iqtisadiyyatının 2023-cü ili OMP-də 4,4 faiz artımla bağlayacağı proqnozlaşdırılarkən, 2024-cü il üçün artımın 4 faizə qədər azalacağı gözlənilir. Pul siyasətində sərtliyin davam etdirilməsinin 2024-cü ildə Türkiyə iqtisadiyyatında böyümənin mühüm mühərriklərindən biri olan daxili tələbata daha çox təsir edəcəyi gözlənilir. Daxili tələbin azalmasının ilin ilk üç rübündə özünü büruzə verəcəyi gözlənilir. Bununla belə, 2024-cü il üçün xarici tələbatın çox da parlaq görünmədiyi bildirilir.

Qlobal səviyyədə mərkəzi banklar sərtləşmə dövrlərinin sonuna yaxınlaşarkən, 2024-cü ildə sərtləşmə dövründən sonra iqtisadiyyatların necə geriləyəcəyi də mühüm məsələ kimi önə çıxır. Son iqtisadi məlumatlar tənəzzül qiymətlərini bir qədər azaltsa da, iqtisadiyyatdakı yavaşlamanın təsirinin davam edəcəyi gözlənilir. Bu vəziyyətin Türkiyə iqtisadiyyatında xarici tələbata mənfi təsir göstərə biləcəyi proqnozlaşdırılır. 2024-cü il üçün makro iqtisadiyyatın ən əsas mövzusu inflyasiya olacaq.

Türkiyə Mərkəzi Bankından (TCMB) gələn siqnallar pul siyasətindəki sərtliyin davam edəcəyinə işarə edir. Bununla belə, bazarda ilin birinci yarısının yüksək inflyasiya şəraitində keçməsi ümumi rəydir. TCMB-nin gözləntiləri may ayında inflyasiyanın 70 faizə çatacağıdır. OMP-də il sonu üçün inflyasiya hədəfi 33 faiz olaraq təyin olunarkən, TCMB inflyasiya hesabatında 36 faiz olaraq təxmin edilib. 2024-cü il üçün tətbiq olunacaq minimum əmək haqqının 49 faiz artırılması inflyasiya gözləntilərini yenidən artırdı.

İlin birinci yarısında maaşların artması ilə əlaqədar inflyasiyanın artacağı gözlənilir. Bununla bağlı mesajlar TCMB-nin ilin son iclasının xülasəsində də verilib. 2024-cü ildə makroiqtisadi baxımdan ən kritik mövzu büdcə balansı olacaq. 2023-cü ilin fevralında bütün Türkiyəni sarsıdan zəlzələnin yaratdığı dağıntılar səbəbindən bu bölgədəki tikinti işləri hökumət büdcəsinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərəcək. OMP dövründə bu xərclərin 1 trilyon TL-ni keçəcəyi proqnozlaşdırılırdı.

Bu vəziyyət büdcə kəsirinin milli gəlirdəki payının artmasına səbəb olacaq. Bundan əlavə, pul sıxlığı səviyyəsinə görə iqtisadiyyatda yavaşlamanın vergi daxilolmalarının potensial yavaşlamasına səbəb olacağı gözlənilir.

Xatırladaq ki, xəzinə və maliyyə naziri Mehmet Şimşək 2024-cü ildə proqramlarını qətiyyətlə həyata keçirməyə davam edəcəklərini və yeni ildə də müsbət nəticələr əldə etməyə davam edəcəklərini bildirib. Bu barədə nazir Mehmet Şimşək özünün X hesabında 2024-cü il üçün gözləntilərində qeyd edib. Həyata keçirdikləri proqramın müsbət nəticələrini yeni ildə də almağa davam edəcəklərini bildirən Şimşək deyib ki, 2024-cü il inflyasiyanın illik enişinin başladığı, ehtiyat adekvatlığının daha da artdığı, məzənnədən qorunan sistemin sona çatdığı bir il olacaq:


“Cari kəsirdə daimi yaxşılaşma başlayır, büdcə intizamı bərqərar olur və davamlı yüksək artımın əsasları möhkəmlənir. Daha firavan Türkiyə üçün proqramımızı əzmlə həyata keçirməyə davam edəcəyik”.