Biznesi nə vaxt satmaq lazımdır?
Bu gün, 00:10
Son zamanlar hazır bizneslərin satış elanlarına daha tez-tez rast gəlinir. Bəzən insanların müəyyən bir yerə gəlmiş biznesi satmağa əli gəlmir. Amma nəzərə almalıyıq ki, bu biznesdir. Vaxtında satmaq, dəyəri qorumaq deməkdir.
Bəs biznesi satmaq qərarı hansı məqamda verilməlidir?
Biznes satmağı tətikləyən səbəblər mənim üçün bunlardır:
Biznes şəxsi dəyərlərə və gələcək planlara uyğun gəlmir
Bəzən sahibkarlar əvvəlki həyat tərzinə uyğun olan bir bizneslə yollarını ayırmaq məcburiyyətində qalırlar. Məsələn, bir məhəllə çayxanasını uzun illər işlədən şəxs sonradan böyük bir holdinqdə idarəçi vəzifəsinə təyin olunduqda, bu işlə məşğul olmaq artıq status və dəyərlər baxımından uyğun görünmür. Bu kimi hallarda biznesi satmaq daha məqsədəuyğun hesab edilir. Qeyd edək ki, burada konkret biznes növləri arasında ayrıseçkilik edilmir.
Zaman çatışmazlığı və idarəetmə problemləri
Əgər biznesin idarəçiliyi birbaşa sahibkardan asılıdırsa və o, işə kifayət qədər zaman ayıra bilmirsə, bu hal ya zərərə səbəb olur, ya da bu istiqamətdə risk yaradır. Belə vəziyyətdə biznesi satmaq, bankrot olmaqdan daha rasional qərar sayılır.
Biznes digər fəaliyyətlərlə sinerji yaratmır
Əgər mövcud biznes sahibkarın digər fəaliyyət sahələri ilə sinerji yaratmırsa və ya inkişaf strategiyasına uyğun deyilsə, onun satılması daha məqsədəuyğundur. Məsələn, "Unilever" şirkəti "Sana" adlı yağ istehsalı brendini sataraq bu istiqamətdən tamamilə çıxdı. Şirkət bu qərarını strategiyasına uyğun olmaması ilə əsaslandırmışdı. Bənzər şəkildə, restoranlar şəbəkəsi olan bir sahibkar eyni zamanda sahib olduğu qurutəmizləmə müəssisəsinin onun üçün artıq yan fəaliyyətə çevrildiyini hiss etdikdə, bu biznesi satmaq qərarına gələ bilər.
Gələcəkdə böyümə potensialının olmaması və rəqabətə davam gətirməmək ehtimalı
Əgər sahibkar öz biznesinin gələcəkdə böyümə potensialı olmadığını və güclü rəqiblərlə mübarizə apara bilməyəcəyini düşünürsə, bu halda vaxtında satmaq bankrotluq riskindən daha təhlükəsiz və sərfəli çıxış yolu sayılır.
Şəmsi Bayramzadə
"Holberton School Azerbaijan"ın CEO-su, Biznesin inkişafı meneceri
Bəs biznesi satmaq qərarı hansı məqamda verilməlidir?
Biznes satmağı tətikləyən səbəblər mənim üçün bunlardır:
Biznes şəxsi dəyərlərə və gələcək planlara uyğun gəlmir
Bəzən sahibkarlar əvvəlki həyat tərzinə uyğun olan bir bizneslə yollarını ayırmaq məcburiyyətində qalırlar. Məsələn, bir məhəllə çayxanasını uzun illər işlədən şəxs sonradan böyük bir holdinqdə idarəçi vəzifəsinə təyin olunduqda, bu işlə məşğul olmaq artıq status və dəyərlər baxımından uyğun görünmür. Bu kimi hallarda biznesi satmaq daha məqsədəuyğun hesab edilir. Qeyd edək ki, burada konkret biznes növləri arasında ayrıseçkilik edilmir.
Zaman çatışmazlığı və idarəetmə problemləri
Əgər biznesin idarəçiliyi birbaşa sahibkardan asılıdırsa və o, işə kifayət qədər zaman ayıra bilmirsə, bu hal ya zərərə səbəb olur, ya da bu istiqamətdə risk yaradır. Belə vəziyyətdə biznesi satmaq, bankrot olmaqdan daha rasional qərar sayılır.
Biznes digər fəaliyyətlərlə sinerji yaratmır
Əgər mövcud biznes sahibkarın digər fəaliyyət sahələri ilə sinerji yaratmırsa və ya inkişaf strategiyasına uyğun deyilsə, onun satılması daha məqsədəuyğundur. Məsələn, "Unilever" şirkəti "Sana" adlı yağ istehsalı brendini sataraq bu istiqamətdən tamamilə çıxdı. Şirkət bu qərarını strategiyasına uyğun olmaması ilə əsaslandırmışdı. Bənzər şəkildə, restoranlar şəbəkəsi olan bir sahibkar eyni zamanda sahib olduğu qurutəmizləmə müəssisəsinin onun üçün artıq yan fəaliyyətə çevrildiyini hiss etdikdə, bu biznesi satmaq qərarına gələ bilər.
Gələcəkdə böyümə potensialının olmaması və rəqabətə davam gətirməmək ehtimalı
Əgər sahibkar öz biznesinin gələcəkdə böyümə potensialı olmadığını və güclü rəqiblərlə mübarizə apara bilməyəcəyini düşünürsə, bu halda vaxtında satmaq bankrotluq riskindən daha təhlükəsiz və sərfəli çıxış yolu sayılır.
Şəmsi Bayramzadə
"Holberton School Azerbaijan"ın CEO-su, Biznesin inkişafı meneceri
