Nüvə sintezi uzun illər “gələcəyin enerjisi” adlandırılsa da, artıq bu sahə real investisiya məkanına çevrilib. Məqsəd günəşdəki reaksiyanı təqlid edərək Yer üzündə tükənməz və təmiz enerji istehsal etməkdir.

Valyuta.az xəbər verir ki, son illərdə bir sıra startaplar yüz milyonlarla, hətta milyardlarla dollar toplayaraq bu istiqamətdə irəliləyir:

Commonwealth Fusion Systems (CFS)

CFS “Sparc” adlı startap eksperimental reaktor üzərində işləyir və 2027-ci ildə ilk elektrik istehsalını planlaşdırır. Şirkət həmçinin Google-a enerji satacaq kommersiya stansiyası qurur.

TAE Technologies

TAE plazmanı sabit saxlamaq üçün unikal “siqar formalı” üsuldan istifadə edir. Şirkət 1,79 milyard dollar sərmayə cəlb edib və "Google" ilə sıx əməkdaşlıq edir.

Helion

Helion toqquşan plazma buludları ilə işləyən texnologiyanı inkişaf etdirir və 2028-ci ildə Microsoft-a enerji satmağa hazırlaşır. Ümumi investisiya həcmi 1 milyard dollardan çoxdur.

Pacific Fusion

Şirkət ilk raundda 900 milyon dollar sərmayə toplayıb və elektromaqnit impulsları ilə yanacaq sıxma metodunu sınaqdan keçirir. Layihəyə Eric Lander rəhbərlik edir.

Shine Technologies

"Shine" hələ kommersiya elektrik istehsalına başlamayıb, amma tibbi izotop satışı və tullantıların təkrar emalı ilə bazarda mövqe qazanır. İndiyə qədər 778 milyon dollar toplamağı bacarıb.

General Fusion

"General Fusion" maye metal divar içində plazmanı sıxaraq enerji hasil etməyə çalışır. Şirkət 462 milyon dollardan çox sərmayə toplasa da, 2025-ci ildə ixtisarlar edib.

Tokamak Energy

"Tokamak Energy" klassik tokamak reaktorunun daha kompakt versiyasını hazırlayır və 100 milyon dərəcəlik plazma əldə edib. Şirkətə 336 milyon dollardan çox vəsait yatırılıb.

Zap Energy

"Zap Energy" plazmanı birbaşa elektrik cərəyanı ilə sıxır və texnologiyanı sadələşdirməyə çalışır. İndiyədək 327 milyon dollar investisiya alıb.

Proxima Fusion

Almaniya mərkəzli "Proxima Fusion" stellarator dizaynı ilə plazmanı sabit saxlamağa yönəlib. İndiyədək 185 milyon avrodan çox vəsait toplayıb.

Marvel Fusion

"Marvel Fusion" lazer üsulunda silikon nanostrukturlardan istifadə edir və Kolorado Dövlət Universiteti ilə nümayiş obyekti inşa edir. Ümumi investisiyası 161 milyon dollardır.

First Light

Şirkət 140 milyon dollar toplasa da, 2025-ci ildə enerji istehsalı planlarını dayandıraraq texnologiya təchizatçısına çevrildi. Onun əsas diqqəti indi digər layihələrə texnoloji həll təqdim etməkdir.

Xcimer

Xcimer güclü lazer sistemi quraraq ABŞ-da sintez sahəsində irəliləyiş əldə etməyi hədəfləyir. İndiyədək 109 milyon dollar sərmayə alıb.